تاثیر زمان تهیه بستر بذر و شیوه مدیریت علف های هرز بر جمعیت علف های هرز و عملکرد کمی و کیفی چغندرقند

به منظور بررسی تاثیر زمان تهیه بستر بذر و شیوه مدیریت علف های هرز بر عملکرد کمی و کیفی چغندرقند آزمایشی در سال زراعی 1389-1388 در شهرستان کنگاور به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عامل اصلی زمان تهیه بستر (A) دارای سه سطح (a1- تهیه بستر بذر و ایجاد جوی و پشته به طور کامل در پاییز به همراه کاشت گیاه پوششی جو، a2- تهیه بستر بذر و ایجاد جوی و پشته به طور کامل در پاییز بدون کشت جو a3- تهیه بستر بذر و ایجاد جوی و پشته به طور کامل در بهار) بود. عامل فرعی روش مدیریت علف های هرز (B) نیز دارای سه سطح (b1- کنترل علف های هرز به روش وجین دستی در دو مرحله + دو مرحله کنترل شیمیایی، b2- کنترل علف های هرز به روش شیمیایی شامل سه مرحله استفاده از علف کش ها و b3- عدم کنترل علف های هرز (شاهد با علف هرز) بود. نتایج نشان داد زیست توده علف های هرز به طور معنی داری تحت تاثیر روش تهیه بستر بذر قرار گرفت و میانگین زیست توده علف های هرز مزرعه پیش از کاشت چغندرقند، در تیمار تهیه بستر بذر در بهار حدود دو برابر تیمار تهیه بستر در پاییز بود. روش تهیه بستر بذر به طور کامل در پاییزه همراه با جو باعث کاهش 28 درصدی وزن علف های هرز مزرعه و در نتیجه موجب افزایش 16 درصدی عملکرد ریشه چغندرقند گردید. روش کنترل تلفیقی علف های هرز (85 درصد) موفق تر از شیوه کنترل شیمیایی (70 درصد) آنها بود. نتایج تجزیه واریانس عملکرد کمی و کیفی چغندرقند نشان داد اثر زمان تهیه بستر بذر بر عملکرد ریشه در سطح یک درصد معنی دار بود. بیشترین عملکرد ریشه چغندرقند در تیمار بستر پاییزه بدون جو (64 تن در هکتار) و تیمار بستر بهاره کمترین عملکرد ریشه (54 تن در هکتار) را تولید نمود. اثر روش مدیریت علف هرز نیز باعث معنی دار (P<0.01) شدن عملکرد ریشه، عملکرد شکر و شکر سفید گردید. تیمار کنترل تلفیقی دارای بیشترین عملکرد ریشه (73 تن در هکتار) و تیمار شاهد با علف هرز دارای کمترین عملکرد ریشه (35 تن در هکتار) بود. تیمار کنترل شیمیایی با عملکرد ریشه (71 تن در هکتار) نیز با تیمار کنترل تلفیقی در یک گروه آماری قرار داشت. بنابراین با تهیه بستر بذر به طور کامل در پاییز و کشت چغندرقند در اولین فرصت ممکن در بهار و با اعمال مدیریت مناسب جهت کنترل علف های هرز عملکرد کمی و کیفی چغندرقند افزایش می یابد. با این روش ضمن کاهش تلفات رطوبت ذخیره شده در خاک به دلیل عدم انجام خاک ورزی برای تهیه بستر در بهار، امکان کاشت زودتر چغندرقند نیز فراهم می گردد.