کارکرد رسانه های ماهواره ای در تصویرسازی ذهنی مردم

امروزه رسانه ها تلاش میکنند تصاویر ذهنی مورد نظر خود را، در جامعه، شکل دهند. آنان در واقع با تصویر ذهنی، افکار عمومی جهانیان را به سمت مورد نظر خود هدایت و مدیریت می کنند. رسانه ها در عملیات تصویرسازی ذهنی می توانند دو کارکرد متفاوت داشته باشند: به صورت سازنده با ارائه تصویر ذهنی مطلوب، امیدبخش و تقویت وحدت ملی و خنثی سازی و مقابله با اقدامات مخرب دشمن می توانند تولید کننده فرصت رشد و تعالی برای یک کشور باشند. یا با نقش مخرب در ارائه تصویر ذهنی نامطلوب، تولید ناامیدی و یاس در مردم، تخریب وحدت ملی و خنثی سازی و مقابله با اقدامات سازنده دولت های بومی به عنوان یک عامل تهدیدکننده تلقی گردند. در این مطالعه به ارزیابی نوع و میزان اثرات رسانه های ماهواره ای در مقایسه با رسانه ملی در ایجاد تصویرهای ذهنی مردم تهران در خصوص شاخص های مورد مطالعه پرداخته ایم.
جامعه آماری این مطالعه کلیه ساکنان بالای 18 سال تهران بزرگ بودند که به صورت تصادفی چند مرحله ای نمونه ای معادل 900 نفر انتخاب و از طریق پرسشنامه محقق ساخته مورد ارزیابی قرار گرفتند. با استفاده از روش تحقیق علی مقایسه ای از نوع پس رویدادی دو گروه از مردم تهران که از تلویزیون های ماهواره ای و رسانه ملی به عنوان مهم ترین منبع کسب خبر استفاده می کنند مورد مقایسه تطبیقی قرار گرفتند.
این تحقیق نشان داده است که رسانه های ماهواره ای در حد زیادی توانسته اند بر تصویرهای ذهنی مخاطبین خود در حوزه های اعتماد عمومی مردم به نظام و ارکان آن (3/17)، اعتماد به نیروهای مسلح (7/28)، انسجام اجتماعی (4/16)، ترویج احساس ناامنی در جامعه (6/22) و کاهش باورهای دینی آنان (2/19) تاثیرگذار باشند.
بحث: رسانه های ماهواره ای به عنوان یک ابزار تهدید نرم دشمن تلاش دارد با نفوذ در باورها و اعتقادات مردم زمینه کاهش سرمایه های اجتماعی جامعه و اعتماد عمومی مردم به نظام را کاهش دهند. نتایج تحقیق نشان می دهد که در سال های اخیر در این زمینه موفقیت هایی را کسب نموده اند. لذا لازم است مسئولین رسانه ای کشور به ویژه در سطح رسانه ملی با آگاهی از این تاثیر به مقابله اثربخش با رسانه های ماهواره ای پرداخت و ضمن پاسخ گویی به نیازهای رسانه ای مردم در اقشار و گروه های مختلف، مخاطبین خود را در برابر این تهاجم واکسینه نمایند.