شناسایی ریخت شناختی و مولکولی و آزمون بیماری زایی گونه های سپتوریا دخیل در بیماری لکه برگی گونه های جنس Populusدر استان های آذربایجان شرقی، غربی و اردبیل*

اعضای جنس Septoria رایج ترین گونه های قارچی عامل بیماری لکه برگی درختان صنوبر و یکی از خسارت زاترین بیمارگرهای اندام های هوایی این درختان می باشند. با وجود شیوع این بیماری در منطقه شمالغرب ایران، هویت گونه های Septoria دخیل در این بیماری ناشناخته باقی مانده اند. هدف از انجام این تحقیق شناسایی گونه های Septoria عامل بیماری لکه برگی درختان تبریزی در استان آذربایجان شرقی و بخش هایی از استان های آذربایجان غربی و اردبیل بر اساس صفات ریخت شناختی و داده های مولکولی بود. برای این منظور، در طول تابستان 1392 از برگ های آلوده گونه های جنس Populus که عمدتا گونه P. nigraیا شالک بودند، نمونه برداری صورت گرفت و بعد از جداسازی و خالص سازی جدایه های متعلق به جنس Septoria، شناسایی جدایه ها بر اساس ویژگی های ریخت شناختی و آغازگرهای اختصاصی معرفی شده برای دو گونه S. populi و S. populicola انجام گرفت. نتایج مطالعات ریخت شناختی نشان داد که گونه S. populi تنها گونه دخیل در بیماری لکه برگی سپتوریایی روی گونه های جنس Populusدر مناطق نمونه برداری شده می باشد. در آزمون PCR به وسیله آغازگرهای اختصاصی گونه S. populi قطعه ای به طول 439 جفت باز از تمامی جدایه های Septoria تکثیر شد، در حالی که قطعه اختصاصی (به طول 329 جفت باز) S. populicola با استفاده از آغازگرهای اختصاصی این گونه در هیچ یک از جدایه ها تکثیرنشد. بنابراین، گونه S. populi به عنوان تنها عامل بیماری لکه برگی سپتوریایی درختان جنسPopulus در مناطق مورد مطالعه شناسایی شد. آزمون بیماری زایی جدایه های منتخب با استفاده از روش برگ بریده روی گونه P.nigraانجام گرفت و نتایج بررسی نشان داد که همه جدایه های بدست آمده بر روی رقم نیگرا بیماری زا بودند.