ارزیابی روابط منبع و مخزن در دو هیبرید آفتابگردان

مطالعه روابط منبع و مخزن، بارگیری اسیمیلات ها در آوند آبکش و ظرفیت تولید مواد فتوسنتزی عامل محدودکننده برای افزایش بیشتر عملکرد است که ظرفیت مخزن نمونه ای از خصوصیات فیزیولوژیکی عملکرد است. این پژوهش به منظور ارزیابی میزان محدویت منبع و تاثیرآن بر اجزای عملکرد دو هیبرید آفتابگردان به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 1383 در تبریز اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو هیبرید آذرگل و آلستار و حذف دانه شامل تیمار بدون حذف دانه (شاهد)، حذف دانه های 3/1 کناری طبق، حذف دانه های 3/1 میانی طبق و حذف دانه های 3/1 مرکزی طبق بود. اعمال تیمار حذف دانه در زمان پس از گرده افشانی کامل انجام گرفت. نتایج نشان دادند که بین دو هیبرید در همه صفات به جز وزن هزار دانه و پهنای دانه اختلاف معنی داری وجود داشته و در تمام صفات مورد بررسی هیبرید آذرگل نسبت به هیبرید آلستار برتری داشت. وزن هزار دانه، طول، عرض و پهنای دانهبا حذف دانه افزایش یافته ولی نسبت مغز به دانه کاهش نشان داد. درصد افزایش وزن هزار دانه در هیبرید آذرگل معادل 9/3 درصد و در هیبرید آلستار معادل 9/6 درصد بود. وزن هزار دانه در تیمار شاهد 43/75 گرم و در تیمارهای حذف دانه های 3/1 کناری، 3/1 میانی و 3/1 مرکزی به ترتیب 37/81، 83/78 و 21/78 گرم بود. بر اساس نتایج آزمایش می توان گفت که دو هیبرید مورد بررسی با محدودیت منبع مواجه بوده و میزان محدودیت در هیبرید آلستار نسبت به هیبرید آذرگل بیشتر می باشد.