ادراک روستائیان جنگل نشین نسبت به منافع جنگل و متغیرهای جمعیت شناختی تبیین کننده در زیستگاه جنگلی چهارطاق اردل

هرگونه مداخله روستائیان در حفظ و احیای جنگل ها، در گرو ادراک آن ها از منافع جنگل بوده که خود تابعی از خصوصیات جمعیت شناختی روستائیان است. در راستای آزمون فرضیه مذکور، مطالعه ای در مورد خانوارهای روستایی محدوده زیستگاه جنگلی چهارطاق اردل (600N=) انجام شد. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران معادل 196 خانوار تعیین و نمونه گیری به صورت تصادفی ساده انجام شد. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته که روایی صوری آن با نظر متخصصین و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ به تایید رسید، جمع آوری و در محیط نرم افزارهای IBMSPSS21 و LISREL8.5 مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ادراک روستائیان نسبت به جنگل با میزان منفعتی که در تبادل با جنگل به دست می آورند، رابطه مستقیم دارد. ادراک نسبت به منافع جنگل در سه عامل کلی، ادراک نسبت به منافع اقتصادی، منافع زیست محیطی و منافع اجتماعی خلاصه شد که ادراک نسبت به منافع اقتصادی به عنوان مهم ترین منفعت (عامل) از دیدگاه روستائیان شناخته شد. از دید روستائیان، درآمد حاصل از تهیه چوب و فرآورده های غیرچوبی، مهم ترین منافع اقتصادی بودند. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که ادراک خانوارهای روستایی نسبت به منافع زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی جنگل با توجه به خصوصیات جمعیت شناختی آن ها متفاوت است. به طوری که هر چه افراد، جوان تر، با سطح سواد بالاتر، درآمد بیشتر بوده و از سویی در نهادهای محلی عضویت داشته، با سازمان های غیردولتی همکاری داشته و در فعالیت های گروهی مدیریت جنگل، مشارکت داشتند، ادراک مثبت تری نسبت به منافع جنگل داشتند.