الگوی راهبردی تامین امنیت ملی در سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی ایران

نظریه های امنیت ملی به منظور تامین امنیت دولت کشورها در عرصه بین الملل ارائه شده اند؛ اما بی شک برای به اجرا درآمدن شان ضروری است چارچوب بندی آنها در قالب الگوهای راهبردی مد نظر باشد. دیگر آنکه متناسب با الگوهای طراحی شده قوانین حوزه امنیت ملی و تامین آن سامان یابند. مقاله پیش رو با رویکردی حقوقی این دو مسئله را پی می گیرد. در این پژوهش برآنیم با برشمردن مهم ترین نظریه های امنیت ملی به چارچوببندی آنها در قالب الگوهای راهبردی بپردازیم تا امکان سنجی چگونگی حصول هریک مشخص شود. بدین منظور پنج نظریه مهم امنیت غربی را معرفی کرده ایم و در کنار آن برای بیان مولفه های نظریه امنیت اسلامی غوری در مبانی اندیشه اسلامی داشته ایم. پس از آن به بیان انواع الگوهای راهبردی پرداخته ایم و با تطبیق الگوها بر نظریه ها، الگوی راهبردی هر نظریه را مطالعه کرده ایم. در ادامه با بررسی سیاستهای کلی نظام به عنوان مصداق مهمی از اسناد بالادستی وضع شده در حوزه امنیت ملی که تعیین کننده خط مشی قانون گذاری جمهوری اسلامی ایران در این حوزه موضوعی است و از این رو به عنوان اسناد لازم الاجراست، الگوهای راهبردی جمهوری اسلامی ایران در تامین امنیت ملی در سالهای مختلف پس از انقلاب را بررسی و تحلیل کرده ایم. آنچه مسلم است حرکت جمهوری اسلامی ایران از نظریه های سخت امنیت به نظریه های نرم و حرکت از گفتمان غربی تامین امنیت به گفتمان اسلامی است. پژوهش حاضر نشان می دهد تحقق کامل امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در گرو استقرار الگوی جامع تامین امنیت ملی مبتنی بر اندیشه اسلامی است که به خوبی در سیاستهای کلی قوانین برنامه توسعه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به خصوص سیاستهای قانون برنامه پنجم نمایان شده است.