سیره سیاسی امام رضا (ع) در قبلا مامون

این نوشتار می کوشد تا با تمرکز بر موضع گیری های سیاسی امام رضا(ع)، معطوف به رقیب و دشمن سیاسی ایشان یعنی مامون، به استنباط های نظری بپردازد و از خلال این بررسی به پرسش های سیاست در دنیای معاصر پاسخ دهد. سیاست امام رضا(ع) در دو وجه «سیاست معطوف به مامون» و «سیاست معطوف به امام(ع)» قابل تعقیب است. رفتار سیاسی در خلا رخ نمی دهد، بلکه در یک محیط تعاملی و کنش و واکنش زنجیره ای رخ می دهد و رفتاری راهبردی است. پرسش این است که منطق تعامل های امام رضا(ع) با مامون چیست؟ فرضیه آن است که شناخت مامون و مامون شناسی امام(ع) ملهم از شیطان شناسی و روش های سه گانه تطمیع، تهدید و تزویر معطوف به رهبر و پیروان است. این کندوکاو بر محور پذیرش ولایتعهدی از سوی امام رضا(ع) قرار گرفته است. مامون ابتدا قصد اغوای امام(ع) یا تزویر دارد که با بیان مقاصد پنهان مامون خطاب به وی این مرحله به سرعت به پایان می رسد. تطمیع اول، با پیشنهاد خلافت و تطمیع دوم، با پیشنهاد ولایتعهدی و سپس «تهدید» برای القای «تصور تطمیع شدن» در اذهان عمومی غیر بصیر از فنون مامون بوده که همواره توسط امام(ع) خنثی و این موارد به فرصت سازی تبدیل شده است.