راهکارهای تقویت رفتارهای خودمراقبتی در آموزه های اسلامی

«خودمراقبتی» که از ارکان مهم سبک زندگی سلامت محور محسوب می شود، جایگاه مهمی در طب اسلامی دارد. دین مقدس اسلام، به عنوان جامع ترین دین الهی، دارای نظام مراقبتی یکپارچه و به هم پیوسته ای در حوزه سلامت است که برپایه خودمراقبتی شکل گرفته است. آموزه های اسلامی، با تاکید بر توانمند نمودن افراد در رعایت بهداشت و پیشگیری از بیماری ها، عمدتا در صدد القای باور خودمراقبتی در افراد هستند و بر این اساس، توصیه های فراوانی را برای تقویت رفتارهای خودمراقبتی، ارائه نموده اند؛ توصیه هایی که با بررسی و طبقه بندی آنها می توان به راهکارهای موثری در این زمینه دست یافت.
هدف پژوهش حاضر، ترسیم و تبیین نظام خودمراقبتی در اسلام و استخراج و دسته بندی راهکارهای تقویت رفتارهای خودمراقبتی در حوزه سلامت، از آیات و روایات اسلامی است.
این پژوهش با مطالعه قرآن کریم و روایات اهل بیت(ع) انجام شده است. در مطالعه روایات ابتدا با مرور جامع «دانش نامه احادیث پزشکی» تالیف آیت الله محمدی ری شهری، روایات متناسب با هدف پژوهش انتخاب گردید و سپس با مراجعه به منابع اصلی، روایات مطالعه و استخراج شد.
ابتدا بر اساس آیات و روایات اسلامی، نظام خودمراقبتی در اسلام ترسیم و تبیین شد و در ادامه، راهکارهای چهارگانه ای برای تقویت رفتارهای خودمراقبتی از نظر قرآن و حدیث شامل: ترسیم سبک زندگی اسلامی، تقویت باورهای دینی در حوزه سلامت، آگاهی بخشی و اطلاع رسانی و توانمندسازی و مهارت افزایی استخراج و ارائه شد.
دین اسلام علاوه بر دارا بودن نظام یکپارچه خودمراقبتی در حوزه سلامت، جهت تقویت رفتار خودمراقبتی در افراد، راهکارهای مختلفی را ارائه می دهد. شناخت این راهکارها، مسئولان و سیاست گزاران عرصه سلامت را یاری می دهد تا با تقویت باورهای دینی افراد و عملی ساختن راهکارهای مذکور، در راستای فرهنگ سازی و ارتقای فرهنگ خودمراقبتی در جامعه گام های موثرتری بردارند.