معرفی فلور، شکل زیستی و کورولوژی رویشگاه های شمشاد (Buxus hyrcana) در جنگل های فریم ساری

پژوهش حاضر به مطالعه فلوریستیک–فیزیونومیک جنگل های شمشاد منطقه فریم ساری پرداخته است. با استفاده از روش پیمایش صحرایی و طراحی 60 قطعه نمونه 400 مترمربعی به طور سیستماتیک-انتخابی در دو طبقه ارتفاعی کمتر و بیشتر از 1200 متر ارتفاع از سطح دریا، فهرست و درصد تاج پوشش گونه ها ثبت شد. نتایج نشان داد که در این منطقه 47 تیره، 67 جنس و 77 گونه گیاهی وجود دارد. در بررسی طیف زیستی با روش رانکایر، فانروفیت ها (7/37 درصد)، کریپتوفیت ها (5/32 درصد) و همی کریپتوفیت ها (7/24 درصد) به ترتیب به عنوان مهم ترین گروه های ساختاری معرفی شدند و مشخص شد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا، همی کرپیتوفیت ها افزایش و کریپتوفیت ها کاهش می یابند. مطالعه جغرافیای زیستی گونه ها، چیرگی بالای عناصر گیاهی اروپا-سیبری در هر دو رویشگاه را تصریح می کند. نمودار بردار همبستگی متغیرهای محیطی با دو محور اول تحلیل DCA نشان داد که دو معیار ارتفاع از سطح دریا و متوسط چیرگی (درصد تاج پوشش) درختان شمشاد نقش تعیین کننده ای بر ترکیب پوشش گیاهی و متوسط غنای گونه ای (شاخص N0 هیل) دارند. نتایج روش تخمین جک نایف نیز نشان داد که غنای گونه ای در رویشگاه با ارتفاع بیشتر از 1200 متر (8/75 گونه) به دلیل کاهش چیرگی درختان شمشاد، در سطح بالاتری نسبت به رویشگاه با ارتفاع کمتر از 1200 متر (6/58 گونه) قرار دارد. به طور کلی، نتایج پژوهش حاضر ضمن این که ظرفیت اکولوژیک شمشاد در توسعه و تشکیل توده در جنگل های کوهستانی شمال ایران تا ارتفاع 1700 متر از سطح دریا را تصریح می کند، اجتماع پذیری درختان شمشاد با درختان افرای مازندرانی (Acer mazandaranicum)، کچف (Carpinus schuschaensis) و سرخدار (Taxus baccata) در سطوح نسبتا گسترده ای از رویشگاه با ارتفاع بیشتر از 1200 متر نیز می تواند حضور دو اجتماع گیاهی سرخدار-شمشاد و کچف-شمشاد به عنوان دو سین تاکسون جدید از جنگل های هیرکانی در این منطقه را رهنمون سازد.