بررسی خودکارآمدی فعالیت فیزیکی و آگاهی از منافع و نکات ایمنی در دوران بارداری و عوامل موثر بر آن

باوجود اثبات ارتباط مثبت بین فعالیت فیزیکی و سلامت مادران، اما بنا به دلایلی سطح فعالیت فیزیکی در طول بارداری کاهش می یابد. برخی مطالعات پیشنهاد داده اند که خودکارآمدی درک شده با انجام فعالیت فیزیکی در ارتباط تنگاتنگ می باشد. هدف از این مطالعه تعیین سطح فعالیت فیزیکی، میزان خودکارآمدی، آگاهی از منافع و نکات ایمنی حین فعالیت فیزیکی زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی منطقه 22 تهران بود.
مطالعه از نوع بررسی مقطعی بود که بر روی 205 زن باردار و با روش سرشماری انجام شد. ابزار مطالعه، پرسشنامه خود گزارشی جهت سنجش خودکارآمدی و میزان آگاهی از فواید و نکات ایمنی فعالیت فیزیکی، پرسشنامه ویژگی های دموگرافیک و نسخه کوتاه پرسشنامه بین المللی فعالیت فیزیکی (International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS16 و آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA One Way) و مجذور کای (Chi-square) استفاده گردید. سطح معنی داری مطالعه 05/0 در نظر گرفته شد.
یافته ها نشان داد خودکارآمدی ارتباط معناداری با تحصیلات (04/0=p) و سطح فعالیت فیزیکی (008/0=p) مادران داشت. افراد با تحصیلات دانشگاهی و دارای فعالیت فیزیکی متوسط و شدید در مجموع از خودکارآمدی بالاتری برخوردار بودند. بین سطح فعالیت فیزیکی با تحصیلات (01/0=p) و شغل مادران (01/0=p) نیز ارتباط معناداری مشاهده گردید. بین خودکارآمدی با سن افراد (36/0=p) و موقعیت بارداری (95/0=p) ارتباط معنی داری یافت نشد. تنها 1/33% (68 نفر) می دانستند فعالیت فیزیکی سطح انرژی مادر را افزایش می دهد و 2/52% (107 نفر) اطلاع داشتند فعالیت فیزیکی می تواند به پیشگیری و درمان دیابت کمک نماید. تنها 9/25% (53 نفر) ذکر کردند مادری که اضافه وزن دارد به احتمال زیاد فرزند چاق یا دارای اضافه وزن به دنیا خواهد آورد.
نتایج مطالعه ضرورت ارتقاء سطح آگاهی زنان درباره منافع سلامتی و نکات ایمنی حین فعالیت فیزیکی در دوران بارداری را تایید نمود.