ارزیابی مواجهه توام با گرد و غبار آرد و اسپور های قارچی هوابرد در کارخانه آرد

آردگندم به عنوان یک ذره آلی آلرژی زا، از مواجهه تنفسی گسترده ای در صنعت آرد و صنایع وابسته برخوردار است. تماس همزمان با گرد و غبار آرد و اسپورهای قارچ باعث ایجاد بیماری های عفونی، سرطان ها و اختلال در شاخص های عملکردی ریه می شود. این پژوهش با هدف سنجش غلظت ذرات قابل استنشاق آرد، تعیین نوع و تراکم اسپورهای قارچ در هوای تنفسی کارگران صنایع آرد شهرستان دامغان انجام شد.
در این مطالعه توصیفی - مقطعی، تعداد 42 نمونه محیطی بر روی فیلتر جمع آوری و به روش وزن سنجی تعیین مقدار گردید. با استفاده از پمپ ویژه، نمونه برداری از بیوآئروسول ها و محیط کشت سابرودکستروز اسپورهای قارچ صورت گرفت. با تجزیه و تحلیل میکروسکوپی، شناسایی و شمارش میکروارگانیسم ها برحسب کلونی برمترمکعب انجام شد.
میانگین و انحراف معیار کل ذرات قابل استنشاق در هوای تنفسی کارگران در کارخانه تحت مطالعه، 69/1±57/6 میلی گرم برمترمکعب بود که بیش از حد مجاز مواجهه شغلی می باشد. دامنه تراکم اسپورهای قارچی در هوای تنفسی کارگران در بخش های مختلف تولیدی از 42 تا 310 کلنی برمترمکعب برآورد گردید. درصد گرد و غبار قابل استنشاق پراکنده در هوا نسبت به کل گرد و غبار تولیدشده در واحدهای الک ویبره،کیسه گیری و والس به ترتیب 83/67%، 32% و 2/62% به دست آمد.
نتایج این مطالعه نشان داد تراکم ذرات قابل استنشاق در فرآیند آسیاب گندم بیش از حد مجاز بوده و تراکم اسپورهای قارچی در هوای تنفسی طبق استاندارد ACGIH، در سطح متوسط مواجهه شغلی قرار دارد. لذا انجام کنترل های مهندسی در فرآیند آسیاب آرد جهت کاهش میزان مواجهه کارگران، امری ضروری است.