برآورد تولید بذر مازودار (Quercus infectoria) درجنگلهای بانه

بذر درختان بلوط یک منبع مهم برای تغذیه گونه های مختلف جانوری، مصارف سنتی و همچنین استقرار زادآوری طبیعی در جنگل به حساب می آید. در پژوهش پیش رو، برآورد کمی بذر مازودار (Quercus infectoria Oliv.) در جنگل های روستای کانی برد شهرستان بانه، استان کردستان مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا به منظور آگاهی از وضعیت عمومی منطقه، 20 قطعه نمونه 400 متر مربعی (20×20 متر) به روش تصادفی منظم انتخاب و مشخصه های قطر برابر سینه، ارتفاع کل، ارتفاع تنه، ارتفاع تاج، دو قطر بزرگ و کوچک تاج درختان به تفکیک گونه برداشت شد. برای برآورد کمی بذر محدوده ای به مساحت 80 هکتار انتخاب شد و 80 اصله درخت در دو طبقه قطری (کمتر از 25 و بیشتر از 25 سانتی متر) و در چهار جهت جغرافیایی اصلی (درمجموع هشت سطح) گزینش شدند. همه بذرهای روی درخت در آبان 1392 با استفاده از چوب دستی برداشت و جمع آوری شد و وزن آن ها با استفاده از ترازو در عرصه اندازه گیری شد. از هر درخت به طور تصادفی 50 عدد بذر انتخاب شد و طول، عرض و وزن آن ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که جهت های جغرافیایی اثر معنی داری بر مشخصه های کمی درختان و مقدار تولید بذر نداشتند، اما درختان موجود در جهت های شمالی و شرقی بذرهای بزرگتر و سنگین تری نسبت به جهت های جنوبی و غربی تولید می نمایند. قطر درخت نیز اثر معنی دار بر تولید بذر داشت و با افزایش قطر، تولید بذر نیز افزایش می یابد. به طورکلی، میانگین تولید بذر 1/9 کیلوگرم برای هر درخت مازودار بود که مقدار آن از صفر تا 19/87 کیلوگرم و شمار آن از صفر تا 3088 برای هر درخت متغیر بود. نتایج این بررسی نشان از سال بذردهی ضعیف برای توده های مورد بررسی داشت و نتایج به دست آمده می تواند در مدیریت و برنامه ریزی توده های جنگلی غرب و همچنین ارزیابی توان تولید بذر این جنگل ها مورد استفاده قرار گیرد.