بررسی نقش خصوصیات مورفومتری آبراهه های دشت سر فرسایشی بر پراکنش پوشش گیاهی (مطالعه موردی: شهرستان لامرد-استان فارس)

خصوصیات آبراهه ها بر پراکنش گونه های گیاهی تاثیرگذار است. پوشش گیاهی نیز خصوصیات هیدرولوژیکی و فرآیندهای فرسایشی آبراهه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. در این مطالعه با توجه به طبقه بندی هیدروژئومرفیک، در طول واحدهای آبراهه ای تقریبا همگن از لحاظ ابعاد، در محدوده دشت سر فرسایشی اقدام به اندازه گیری هم زمان خصوصیات مورفومتری آبراهه و پوشش گیاهی شد و طی بازدیدهای میدانی خصوصیات مورفومتری آبراهه ها شامل عرض دره، عمق دره، عرض کانال، عمق کانال، شیب کانال، عرض/عمق دره، عرض/عمق کانال، عرض دره/عرض کانال، عمق دره/عمق کانال، (عرض دره /عمق دره)/(عرض کانال/عمق کانال) و همچنین خصوصیات پوشش گیاهی تعیین شد و توسط آزمون های آماری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که متغیرهای عمق دره، عرض کانال، نسبت عمق دره/عمق کانال، نسبت عرض/عمق کانال و عرض دره به ترتیب دارای ضریب همبستگی مثبت و معنی دار 62/0، 60/0، 60/0، 50/0 و 44/0 در سطح 01/0 با درصد تاج پوشش گیاهی می باشند. همچنین متغیر (عرض دره /عمق دره)/(عرض کانال/عمق کانال) در سطح 01/0 و شیب کانال آبراهه در سطح 05/0دارای ضریب همبستگی معکوس و معنی دار با درصد تاج پوشش گیاهی می باشد. آبراهه های دارای عرض و عمق متوسط و بزرگ دارای درصد تاج پوشش بیشتری است و با آبراهه هایی با عرض و عمق کوچک در سطح 05/0 دارای اختلاف معنی دار می باشند. در این مطالعه آزمون PCA نشان داد که متغیرهای عرض دره و عرض کانال آبراهه با ضریب همبستگی به ترتیب 48/0 و 44/0 دارای بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار با محور اول و متغیرهای عرض/عمق دره و عرض دره/عرض کانال با ضریب همبستگی به ترتیب 51/0 و 51/0 دارای بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار با محور دوم عوامل محیطی موثر بر پراکنش تیپ های گیاهی می باشند. با توجه به نتایج حاصل از آزمون CCA به ترتیب عامل های عمق کانال و عرض کانال با ضرایب همبستگی به ترتیب 64/0 و 42/0 با محور اول گونه ای و همچنین با ضریب همبستگی 81/0 و 53/0 با محور اول محیطی بیشترین همبستگی را با پراکنش گونه های گیاهی دارند. بنابراین به طور کلی می توان گفت که خصوصیات ژئومورفیک آبراهه های دشت سر فرسایشی در منطقه مورد مطالعه بر حضور و یا عدم حضور گونه های گیاهی و درصد تاج پوشش گیاهی تاثیرگذار است.