بررسی ویژگی های تولیدی، آگاهی واج شناختی و مهارت های زبانی در کودکان فارسی زبان مبتلا به اختلالات صدای گفتار

اختلالات صدای گفتار، شایع ترین اختلال گفتاری در کودکان است که به طور معمول همراه با آسیب در جنبه های مختلف زبان می باشد. هر کدام از این آسیب ها منجر به نقص در توجه، مشکلات اجتماعی و یا آسیب مهارت های تحصیلی می شود. هدف مطالعه حاضر بررسی ویژگی های تولیدی، آگاهی واج شناختی و مهارت های زبانی در این کودکان است.
در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و مقطعی، 24 کودک مبتلا به اختلالات صدای گفتار و 16 کودک طبیعی شرکت کردند. کودکان مبتلا از کلینیک های گفتاردرمانی و کودکان طبیعی از مهدکودک ها با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. تولید گفتار و مهارت های حرکتی- دهانی، زبان و آگاهی واج شناختی در کودکان به ترتیب با استفاده از آزمون های P-DEAP،TOLD-P3 و آزمون آگاهی واج شناختی ارزیابی شد. این مهارت ها با استفاده از آزمون تی مستقل (05/0p<) در دو گروه کودک مقایسه شدند.
نتایج تفاوت معنی دار بین دو گروه کودکان، در مهارت های آگاهی واج شناختی (به جز مهارت ترکیب واجی، 2/0p=)، نحو (002/0p=)، معناشناسی (009/0p=)، زبان گفتاری (003/0p=)، صحبت کردن (02/0p=)، سازماندهی (004/0p=) و گوش کردن (002/0p=) را نشان داد. از بین خطاهای طبیعی، پیشین شدگی (86/12) و از بین خطاهای غیرطبیعی، ترجیح صدا (14/27) بیش ترین میانگین را داشتند.
استنتاج: درکودکان مبتلا به اختلالات صدای گفتار، خطاهای تولیدی غیر طبیعی وجود دارد. هم چنین این کودکان در مهارت های زبانی نظیر نحو، معناشناسی و آگاهی واج شناختی نسبت به کودکان طبیعی عملکرد ضعیف تری داشتند. نتایج نشان دهنده ضرورت توجه به ارزیابی مهارت های زبان، آگاهی واج شناختی علاوه بر تولید گفتار در کودکان مبتلا به اختلالات صدای گفتاری است.