درجه توسعه یافتگی استان های ایران از نظر شاخص های بهداشتی با استفاده از مدل موریس و روش تاپسیس خطی

سلامتی یکی از محورهای اصلی توسعه پایدار و بخش جدایی ناپذیر آن برای شکوفایی و ارتقای کیفیت زندگی است. حفظ و ارتقای سطح سلامت جامعه، لازمه هر اقدامی در برنامه ریزی های اقتصادی- اجتماعی محسوب می شود. فراهم سازی امکانات و تسهیلات مناسب برای تامین سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی انسان در تمامی مراحل زندگی از جمله حقوق طبیعی و نیازهای اساسی انسان ها بشمار می رود. این پژوهش با هدف تعیین نحوه توزیع و دسترسی استان های کشور به خدمات بهداشتی-درمانی انجام گرفته است.
در این مطالعه توصیفی- تحلیلی از 14 متغیر نهادی و تخصصی استفاده شده است. در تبیین شاخص ها از روش تاپسیس خطی و شاخص توسعه انسانی با کمک نرم افزار اکسل و SPSS بهره برداری شد.
نتایج در مقیاس ملی نشان می دهد که 13 استان برخوردار، 6 استان نیمه برخوردار و 12 استان غیربرخوردار هستند. توزیع امکانات و خدمات بهداشتی-درمانی از تئوری مرکز- پیرامون تبعیت می کند. غالبا استان های مرکزی برخوردار و استان های حاشیه ای کشور غیربرخوردار هستند.
به منظور بهبود وضعیت شاخص های بهداشتی-درمانی باید دولت شیوه توزیع خدمات پزشکی را بازنگری نماید. اولویت برنامه ریزی باید در گسترش مراکز درمانگاهی، بازنگری در تقسیم متخصصین جراحی عمومی، کودکان، داخلی و داروسازی باشد. بیشتر استان ها از نظر این شاخص ها محدودیت دارند.