تحلیل تاثیر عوامل جمعیتی و توسعه اراضی ساخته شده بر پراکنده رویی در شهر- منطقه مرکزی مازندران

در مقاله حاضر، به تحلیل تاثیر عوامل جمعیتی و توسعه اراضی ساخته شده بر پراکنده رویی در شهر-منطقه مرکزی مازندران پرداخته شده است.
روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و جهت طبقه بندی تصاویر هوایی لندست شهر- منطقه مطالعاتی طی سال های 1365 تا 1390، از دستور طبقه بندی نرم افزار ENVI4.8 استفاده شد. خروجی این نرم افزار برای تحلیل مراحل بعدی پژوهش، در اختیار سیستم اطلاعات جغرافیایی قرار گرفت تا رابطه میان جمعیت و تبدیل اراضی به مصارف شهری و منطقه ای بررسی شود. روش های تحلیلی مورد استفاده در این پژوهش، روش تحلیل سیاه- سفید و شاخص تعادل تراکم است که بر مبنای بررسی متغیرهای جمعیت و نرخ رشد آن، تغییرات تراکم جمعیت و روند توسعه اراضی ساخته شده و نرخ رشد آن، به تحلیل روند پراکنده رویی می پردازد. یافته های پژوهش، حاکی از هم گرایی غیرمتمرکز در روند تحولات توسعه اراضی است که با کاهش تراکم جمعیتی در حومه همراه است.
یافته ها/ نتیجه حاصل از بررسی فرضیه سیاه- سفید، مبتنی بر کاهش پراکنده رویی در منطقه شهری بابل (کاهش شاخص پراکندگی با مقادیر02/42، 89/12 و 46/7) روند نزولی (کاهش شاخص پراکندگی از 31/36 به 49/7) و سپس صعودی (افزایش شاخص پراکندگی از 49/7 به 99/28) پراکنده رویی ساری و روند صعودی (افزایش شاخص پراکندگی از22/11 به 45/63) و سپس نزولی (کاهش شاخص پراکندگی از 45/63 به 02/5) قایم شهر است.
این روندها نشان می دهد که تحولات فضایی در محدوده مطالعاتی طی سال های 1365 تا 1390، دارای فراز و نشیب زیادی بوده است و برای بهبود و تقویت کیفیت زندگی در شهر-منطقه مذکور، باید به مدیریت توسعه اراضی با استفاده از تدوین برنامه های مدون شهری و منطقه ای پرداخته شود.