آسیب شناسی خواص و رویکرد سیاسی کارگزاران حکومت نسبت به آنان از دیدگاه نهج البلاغه

یکی از مهمترین مباحث معاصر، بحث خواص است. شناخت گونه های خواص و آسیبهایی که ممکن است ایشان به آن دچار شوند از جمله مواردی است که کمتر مورد تحقیق قرار گرفته است. علاوه بر این، بررسی آسیب شناسانه جهت گیری کارگزاران حکومت که در بیشتر موارد به عنوان عاملی در ایجاد و یا دامن زدن به آسیبهای خواص، اثرگذار است، بسیار حائز اهمیت است. بررسی این موضوع بر اساس آموزه های اسلامی و با استفاده از منابع آن به ویژه کتاب نهج البلاغه، امری ضروری است. از این رو، در این پژوهش، با روش تحلیلی – توصیفی، عوامل آسیب زا در نخبگان، آسیبهای ناشی از این عوامل و پیامدهای ناگوار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن، به ویژه جهت گیری نادرست کارگزاران حکومت – به عنوان یکی از مهمترین عوامل آسیب زا – با عنایت به رویکردهای حکومت علوی مورد بررسی قرار گرفته است. آسیبهایی که خواص بدان دچار می شوند به دو دسته «آسیبهای مشترک» مثل عصبیت قومی- خویشاوندی، سطحی نگری، استبداد رای، دنیاطلبی و زیاده خواهی و «آسیبهای اختصاصی» مانند منزلت اجتماعی، فضاسازی معاندان و جهت گیری نادرست کارگزاران حکومت، تقسیم می شوند. همچنین جهت گیری نادرست کارگزاران حکومت نسبت به خواص از دو دیدگاه ایجابی و سلبی قابل بررسی است. دیدگاه سلبی که محل بحث است دارای دو جنبه اقتصادی و سیاسی است؛ جنبه اقتصادی به تبعیض و برخورداری های ناحق اقتصادی اشاره دارد و جنبه سیاسی به موضوع «رابطه سالاری» به جای «شایسته سالاری» و تسامح و تساهل کارگزاران نسبت به خواص می پردازد.