مفهوم عشق از دیدگاه روزبهان بقلی

عشق در تصوف عاشقانه روزبهان بقلی جایگاه ممتازی دارد. این عارف بزرگ قرن ششم ق در ادامه سنتی که از قرون قبل آغاز شده بود، مفهوم عشق را به شکل برجسته ای در آثار خود، به ویژه در عبهر العاشقی ، ن مطرح کرد. در واقع روزبهان بنای طریقت خویش را در تصوف بر عشق نهاد و گستره این مفهوم در اندیشه وی تا بدان جاست که عشق را در تمام مراتب هستی، از بالاترین تا نازل ترین مرتبه ساری می داند. از نظر او عشق از صفات حق است و چون ذات و صفات حق از هم جدا نیستند، پس عشق نیز چون ذات حق قابل توصیف نیست، و تنها عشق قادر به وصف خود است. عشق را حد و نهایتی نیست و تنها عشق است که م یتواند رابطه میان مخلوق و خالق را به رابطه عاشقانه میان عاشق و معشوق بدل سازد. روزبهان ضمن توجه به انسان به عنوان تجلی جمال الهی، به حسن و زیبایی ظاهری در انسان و تاثیر آن در ایجاد عشق در عاشق، عنایت بسیار دارد و میان حسن و عشق پیوند ازلی برقرار می بیند. او عشق انسانی را نردبانی برای رسیدن به عشق ربانی می داند و با ارائه تقسیم بندی هایی از انواع عشق، چگونگی طی این طریق را بیان داشته است.