اثرات تنش کم آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های سویا

به منظور ارزیابی تحمل به تنش خشکی ژنوتیپ های سویا، آزمایشی در قالب طرح بلوک های ناقص با دو تکرار و دو محیط تنش و بدون تنش با استفاده از 49 ژنوتیپ از گروه های رسیدگی II،I و III سال 1383 در مزرعه بخش تحقیقات دانه های روغنی موسسه تهیه و اصلاح نهال و بذر کرج انجام گرفت. صفات فنولوژیک، عملکرد و اجزای آن و درصد پروتئین و روغن اندازه گیری گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد بین ژنوتیپ ها برای اغلب صفات تنوع وجود دارد . تجزیه رگرسیون گام به گام و تجزیه مسیر صفات مورد بررسی، نشان داد که در شرایط بدون تنش خشکی بیشترین تاثیر را تعداد دانه در بوته و در شرایط تنش میزان تولید بیوماس بیشترین تاثیر را روی عملکرد دانه داشتند. تجزیه به عامل های اصلی در شرایط بدون تنش 5 عامل و در شرایط تنش 4 عامل را شناسایی کرد که نشان می دهد در شرایط بدون تنش صفات تعداد غلاف در گره زایا، تعداد دانه در گیاه، درصد پروتئین و در شرایط تنش وزن صد دانه، وزن ریشه، عملکرد بیوماس با عملکرد دانه همراه بودند و بر روی آن تاثیر دارند. محاسبه شاخص های تحمل و تجزیه بای پلات، شاخ ص های STI ، GMP ، MP ، Harm را به عنوان مناسب ترین شاخص های تحمل به خشکی در سویا شناسایی کرد و ژنوتیپ های ،Maccon ،Cysen ، LD.8149 دارای عملکرد بالا و متحمل به خشکی و ژنوتیپ های Enterprise ، Hadgson ، Korona به عنوان ژنوتیپ های حساس به خشکی با عملکرد پایین شناسایی شدند.