بررسی اپیدمیولوژیک آسیب های تروماتیک مغز و پیامدهای آن در شهرستان رفسنجان یک مطالعه توصیفی

تروما یکی از مهم ترین مسائل بهداشتی جوامع بشری اعم از جوامع صنعتی و پیشرفته یا در حال توسعه است که روزانه جان ده ها هزار نفر را در جهان به خطر می اندازد. برخورد صحیح و مدیریت مناسب تروما، در کاهش میزان مرگ و میر و عوارض ناشی از آن تاثیر خواهد داشت. مطالعه حاضر، با هدف بررسی اپیدمیولوژیک ضربات مغزی تروماتیک و عوامل موثر بر پیامدهای آن در شهرستان رفسنجان طراحی شد.
این مطالعه از نوع توصیفی است و اطلاعات مورد نیاز به روش سرشماری از پرونده بیمارانی که در سال 1391 با تشخیص ترومای مغزی در بخش اورژانس بستری شده بودند، استخراج گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه پژوهشگر ساخته شامل: 6 سوال دموگرافیک و 14 سوال برای تعیین اپیدمیولوژی و پیامدهای ضربات تروماتیک مغزی بود. اطلاعات با استفاده از آزمون های توصیفی و تحلیلی (فیشر- کای دو- t مستقل) تجزیه و تحلیل شدند.
در طی سال 1391 تعداد 318 نفر با تشخیص ضربه به سر به بخش اورژانس مراجعه کرده بودند که 82% را مردان شامل می شدند. میانگین و انحراف معیار سنی بیماران 69/17±28/28 سال بود. تصادف سرنشین یا عابر پیاده با وسایل نقلیه سبک با 1/69% موارد، بیشترین علت ایجاد آسیب های تروماتیک مغز را به خود اختصاص می داد. در 7/83% موارد، آسیب مغزی خفیف گزارش شده بود. 2/79% از بیماران به بخش های مغز و اعصاب و جراحی و 1/9% به ICU منتقل شدند. 6/6% بیماران مستقیم به اتاق عمل رفتند. یک مورد (4/0%) از آسیب های تروماتیک مغزی منتقل شده به بخش اورژانس، منجر به فوت شد.
در مطالعه حاضر، تصادف سرنشین یا عابر پیاده با وسایل نقلیه سبک، مهم ترین علت بروز آسیب های تروماتیک مغزی بود و تصادفات جاده ای در این بین سهم بیشتری داشتند. بهبود وضعیت جاده ها، ارتقای فرهنگ رانندگی، افزایش کیفیت و سرعت خدمات رسانی در مراحل پیش بیمارستانی و بخش اورژانس بایستی از اولویت های برنامه ریزی کلان باشد.