تبیین ادراک اعضای هیات علمی در زمینه چالش های موجود درآموزش پزشکی پاسخگو: یک تحلیل محتوای کیفی

آموزش پزشکی به عنوان بخشی از نظام آموزش عالی در دهه های اخیر، با سرعت زیادی در حال توسعه و گسترش می باشد. با توجه به پیچیدگی های موجود در آموزش بالینی، تاثیرپذیری آن از عوامل مختلف محیطی، تغییرات اخیر در محیط بالینی، اهمیت پاسخگو بودن نسبت به بیماران و جامعه و چالش هایی که در زمینه آموزش پزشکی پاسخگو وجود دارد، به نظر می رسد که تبیین ادراک اعضای هیات علمی در رابطه با چالش های موجود در زمینه آموزش پزشکی پاسخگو که هدف این مطالعه بود، ضروری می باشد.
این مطالعه به روش تحقیق کیفی با رویکرد سنتی تحلیل محتوا در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی در سال 1393 انجام گردید. دانش تولید شده در این رویکرد، بر اساس دیدگاه واحد و منحصر به فرد شرکت کنندگان و ریشه گرفته از داده های واقعی متن به دست آمد. مشارکت کنندگان، 8 نفر از اعضای هیات علمی بودند که بیشترین اطلاعات را در مورد عوامل زمینه ای اثرگذار بر آموزش پزشکی پاسخگو، بازگو نمودند (نمونه گیری هدفمند). مصاحبه های نیمه ساختارمند با آن ها صورت گرفت و از آن ها خواسته شد تا به توصیف تجربیات و ادراکات خود در خصوص آموزش پزشکی پاسخگو بپردازند. به این ترتیب، جمع آوری داده ها تا رسیدن به اشباع ادامه یافت. همزمان با جمع آوری داده ها، تجزیه و تحلیل آن ها نیز، ضمن در نظر داشتن معیارهای قابلیت اعتماد (Trustworthiness) انجام شد.
یافته ها شامل 4 درون مایه اصلی «آموزش معیوب و جامعه محور نبودن آن، مشکلات مدیریتی و کمبود منابع، عدم تعهد کافی در استادان به عنوان الگو (Role model) و بی انگیزگی دانشجو» بود.
بر اساس نتایج مطالعه حاضر، ضرورت تغییرات و تحول بنیادین و همه جانبه در برنامه های آموزشی و ارتقای روند آن ها، به نحوی که نیازهای جامعه به صورت برجسته تری در آن ها نمایان باشد، به خوبی احساس شد. همچنین، راهکارهایی جهت افزایش انگیزه در استادان و دانشجویان ارایه گردید.