پیامدهای فیزیولوژیک و درمانی رفلکسولوژی در ایران: مروری نظام مند

رفلکسولوژی شکل خاصی از ماساژ بوده که با اعمال فشار بر روی نقاط رفلکسی که معمولا در پاها می باشند، همراه است و اعتقاد بر این است که این نقاط با تمام نقاط بدن در ارتباط می باشد و فشار بر آن ها می تواند پاسخ های فیزیولوژیک بدن را تحت تاثیر قرار دهد. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر بخشی مطالعات انجام شده در ایران در زمینه رفلکسولوژی بر روی سیستم های مختلف بدن می باشد.
مطالعه حاضر یک مرور سیستماتیک می باشد که به بررسی مطالعات ایرانی انجام شده در زمینه اثرات رفلکسولوژی می پردازد. برای دستیابی به مطالعات انجام شده جست و جو با کلیدواژه های بازتاب درمانی و رفلکسولوژی، ماساژ بازتابی پا در پایگاه های اطلاعاتی SID Google Scholar، Pub Med، انجام شد.
از مجموع 46 مطالعه چاپ شده، 11 مطالعه به زبان انگلیسی و 35 مطالعه به زبان فارسی بودند. در این مطالعات متغیرهایی مانند خستگی، خواب، یبوست، شدت و طول مدت لیبر، استفراغ بعد از شیمی درمانی، اضطراب، شاخص های فیزیولوژیک، علائم PMS، کمردرد و بی قراری مورد مطالعه قرار گرفت که از این میان بیشترین مطالعه بر روی درد (20 مورد) و بیشترین جامعه آماری مربوط به زنان (30 مطالعه) بوده است.
مجموع یافته های این مطالعه مروری تاثیر مطلوب و مثبت رفلکسولوژی بر بیماری ها و اختلالات مختلف را نشان می دهد. اگرچه نمی توان از رفلکسولوژی به عنوان درمان جایگزین استفاده کرد، اما می توان گفت رفلکسولوژی، یک روش درمانی جانبی و تجربه ای خوشایند و آرام بخش می باشد. پیشنهاد می شود مطالعات آتی با روش های نمونه گیری دقیق تر، حجم نمونه بالاتر و با رعایت اصول معاهده CONSORT انجام شود.