کانی سازی اکسید آهن-مس-طلا(IOCG) در کانسار جلال آباد، شمال غرب زرند

کانسار آهن جلال آباد در 38 کیلومتری شمال غرب زرند، در استان کرمان واقع شده است. ذخیره ی کانسار جلال آباد 200 میلیون تن سنگ آهن با عیار 45% =Fe ، 18/1% = S و 08/0%= P است. کانه سازی اکسید آهن در سنگ های آتشفشانی و رسوبی کامبرین زیرین (سری ریزو) رخ داده است. کانه سازی در سیلتستون، سیلتستون های ماسه ای، سنگ های ولکانو کلاستیک و دولومیت جای گرفته است. جلال آباد یک کانسار پنهان است و رخنمون کانسنگ آهن در منطقه بسیار ناچیز است. کانه ی اصلی مگنتیت بوده و مارتیتی شدن از اکسایش مگنتیت ایجاد شده است. پیریت و کالکوپیریت از مهمترین کانه های سولفیدی به همراه مقادیر کم آرسنوپیریت، بیسموتینیت و کوولیت هستند. کانه سازی مس در مرحله ی سولفیدی و اکسیدی تشکیل شده و به صورت افشان، رگه-رگچه ای و پر کننده ی حفره هاست. مالاکیت، آزوریت و آتاکامیت از مهمترین کانی های منطقه ی اکسیدی هوازده ی ذخیره هستند. طلای آزاد به صورت نفوذی های کوچکتر از 50 میکرون در کالکوپیریت، پیریت و مگنتیت دیده شده است. دگرسانی در معدن جلال آباد گسترده بوده و مهم ترین آن ها شامل دگرسانی سدی-کلسیک، کلریتی، سریسیتی و سیلیسی است. دگرسانی سدی-کلسیک (مجموعه فرواکتینولیت، ترمولیت، مگنزیو هورنبلند و مگنتیت) در بخش های زیرین کانسار واقع شده است. بیشترین کانی غیر فلزی، کوارتز است که همراه با تالک، کلریت، فرو اکتینولیت، کلسیت، سریسیت و اپیدوت از کانی های باطله مشاهده شده است. بررسی های شاره های درگیر روی کوارتز همراه مگنتیت در کانسار جلال آباد نشان داد که شاره های درگیر از نوع سه فازی (L+V+S) با کانی نوزاد هالیت هستند. دمای همگن شدن شاره های درگیر 280 الی 450 درجه ی سانتی گراد و شوری آن ها 37 الی 51 درصد وزنی نمک طعام است. شاره های درگیر یاد شده ی شور با دمای همگن بالا در کانسار جلال آباد نشان می دهد که شاره های کانی سازی دارای خاستگاه ماگمایی-گرمابی هستند. بررسی های کانی شناسی، دگرسانی، ژئوشیمی و شاره های درگیر نشان داد که کانسار جلال آباد مشابه کانسارهای IOCG است.