بررسی کارآیی انرژی در گوسفند نژاد زل تحت نظام دام داری سنتی متکی به مرتع (مطالعه موردی: مراتع بلده نور)

به منظور بررسی کارآیی انرژی در گوسفند نژاد زل تحت نظام دام داری سنتی متکی به مرتع، سه دام دار در سه روستای مختلف از توابع بلده (دویلات، چل و بلده)انتخاب شدند. فعالیت های دام اعم از چریدن، نشخوار کردن، راه پیمایی، شرب آب و استراحت، از زمان شروع حضور در عرصه مرتع (15 فروردین) تا ابتدای فروردین سال بعد ثبت و تخمین انرژی مصرفی با دو روش معادلات ماف و ضرایب نیکول انجام گرفت. برای صحت سنجی این دو روش، علوفه مصرفی دام بررسی و میزان انرژی متابولیسمی آن تعیین شد. نتایج نشان داد در نظام دام داری سنتی منطقه بلده پنج دوره ی کاری متفاوت وجود دارد که از نظر فعالیت دام دارای متفاوت هستند. پس از تعیین انرژی متابولیسمی علوفه مصرفی مشخص شد که ضرایب نیکول نتایج دقیق تری نسبت به معادله ماف داشته و کلیه محاسبات بعدی بر پایه ضرایب و روش نیکول انجام گرفت. در نهایت، مجموع انرژی مصرفی فرآیند دام داری در طول یک سال در سه منطقه دویلات= 789132 ، چل= 85/741830 و بلده=2/880641 مگاژول به دست آمد و انرژی حاصله محصولات تولیدی دویلات= 272600 ، چل= 243750 و بلده=334165 مگاژول تخمین زده شد. از تقسیم انرژی تولیدات دامی بر انرژی مصرفی فرآیند دام داری، کارآیی انرژی در هر سه منطقه تعیین، به طوری که کارآیی انرژی در بلده حدود 38 درصد، در دویلات 5/34 درصد و در چل حدود 33 درصد تعیین شد.