کانی شناسی و سنگ شناسی، سنگ های آتشفشانی گستره ی گل چشمه، جنوب نیشابور، شمال شرق ایران

گستره ی مورد بررسی در220 کیلومتری جنوب غربی مشهد، و 80 کیلومتری جنوب نیشابور و در گستره ای بین طول های شرقی«30 ''40 58 الی»30 ''44 58 و عرض های شمالی«30 ''47 35 الی »00 ''52 35 قرار گرفته است و در پهنه ی ساختاری سبزوار قرار دارد. واحدهای زمین شناسی منطقه بیشتر شامل سنگ های آتشفشانی به سن ائوسن با ترکیب تراکیت،تراکی آندزیت و تراکی آندزیت بازالت بوده که در بعضی قسمت ها تحت تاثیر دگرسانی آرژیلیک، کربناتی و پروپیلیتیک قرار گرفته اند. فنوکریست های غالب در این سنگ ها کانی های پلاژیوکلاز، فلدسپات قلیایی، هورنبلند سوخته و پیروکسن است. بافت سنگ های آتشفشانی منطقه عمدتا پورفیری با زمینه ریز دانه تا میان دانه است. تجزیه ی شیمیایی نشان دهنده ی ماهیت آهکی- قلیایی این سنگ هاست. غنی شدگی عناصر LILE (به غیر از (Ba و تهی شدگی عناصر HFSE در این سنگ ها قابل مشاهده است. غنی شدگی عناصر LREE نسبت به عناصر HREE نشانه ی تشکیل ماگما در محیط فرورانش است که این خصوصیت نیز در سنگ های آتشفشانی منطقه ی گل چشمه به خوبی دیده می شود. نمودارهای زمین ساختی و ژئوشیمی سنگ های آتشفشانی منطقه بیانگر محیط زمین ساختی قوس آتشفشانی قاره ای است. نسبت پایین (La/Yb)N (3/9-3/5) و (Ce/Yb)N (2/4 تا 7) نشان دهنده ی ذوب بخشی پایین و عمق کم تشکیل ماگما و کم بودن گارنت در خاستگاه است. به نظر می رسد که گدازه های منطقه گل چشمه از ذوب بخشی حدود 2 الی 5 درصدی گوه گوشته ای در عمق اسپینل-گارنت لرزولیتی با مقدار گارنت پایین به همراه آلودگی کم با پوسته ریشه گرفته اند.