علم المعانی وإیقاع الشعر: جمیل وعمر والقیسان نموذجا
نویسنده:
چکیده:
یصبو الشاعر إلی مخاطبه الشعور الداخلی للمتلقی، وتحقیق اعلی مستوی من الإعجاب فی نفسه، ولا یتوانی فی استغلال طاقات علم المعانی الموسیقیه للتعبیر عن المعانی المختلفه؛ فیذکر ما کان معروفا، او یضمر ما کان مجهولا لإثاره انتباه المتلقی و تساولاته، وقد یقدم، ویوخر، ویعرف، وینکر، طلبا للإیقاع الداخلی للقصیده، ویتقافز بإیقاعه سریعا، او یتهادی به بطیئا؛ فیصل، ویفصل، ولا یغفل لحظه عن الخبر والإنشاء، وما فیهما من طاقه تعبیریه، او ما یصاحبهما من ارتفاع فی حده الإیقاع وانخفاضه. وقد رصد بحثنا اثر علم المعانی فی إیقاع شعر الغزل الاموی، وما یصاحبه من قیم تعبیریه یقصدها هذا الشاعر او ذاک، مهتدیا إلی ذلک بامثله من شعر جمیل بثینه وعمر بن ابی ربیعه والقیسین: قیس بن ذریح وقیس بن الملوح، ومتخذا منهم نماذج للدراسه.
ویقف البحث عند بعض الاسالیب التی لجا إلی ها هولاء الشعراء، ومنها: الحذف والذکر، کحذف حرف او اکثر لفظا، وحذف حرف لفظا وکتابه، وحذف کلمه. وکذلک التعریف والتنکیر، والخبر والإنشاء، وما فیه من إیقاع صاعد، وإیقاع هابط، وإیقاع نبری. ثم التقدیم والتاخیر وما فی معانیه من التخصیص، وبیان الحال وإظهار الإنکار، ومفاجاه المتلقی. ثم الوصل والفصل.
ویقف البحث عند بعض الاسالیب التی لجا إلی ها هولاء الشعراء، ومنها: الحذف والذکر، کحذف حرف او اکثر لفظا، وحذف حرف لفظا وکتابه، وحذف کلمه. وکذلک التعریف والتنکیر، والخبر والإنشاء، وما فیه من إیقاع صاعد، وإیقاع هابط، وإیقاع نبری. ثم التقدیم والتاخیر وما فی معانیه من التخصیص، وبیان الحال وإظهار الإنکار، ومفاجاه المتلقی. ثم الوصل والفصل.
کلیدواژگان:
زبان:
عربی
صفحات:
27 تا 48
لینک کوتاه:
magiran.com/p1582368
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!