بررسی کارایی روش اخلال در جفت گیری برای کنترل خسارت کرم خراط،Zeuzera pyrina L. (Lep.: Cossidae)، در باغ های گردو

کرم خراط، Zeuzera pyrina L. (Lep.: Cossidae)، مهم ترین آفت گردو در ایران است. کارایی روش اخلال در جفت گیری برای کنترل خسارت کرم خراط با استفاده از دو محصول تجاری با اسامی Isonet® Z وZeumat Universe® در دو استان آذربایجان شرقی و کرمان در سال 1390 مورد بررسی قرار گرفت. قبل از ظهور نخستین پروانه کرم خراط در هر هکتار 600-300 عدد پخش کننده فرومون به درختان نصب گردیدند. در هر کرت سه تله فرومونی برای بررسی اخلال در جهت یابی پروانه های نر کرم خراط قرار داده شد. عدم شکار تله های فرومونی در قطعات آزمایشی که در آنها روش اخلال در جفت گیری انجام شده بود موید موفقیت اخلال در جفت گیری حشرات کامل آفت با این محصولات و با تعداد پخش کننده های به کار رفته در قطعات آزمایشی بود. میانگین تعداد سوراخ های لاروی بر روی شاخه های یک ساله درختان گردو در تیمارهای Isonet® Z و Zeumat Universe® و شاهد به ترتیب در استان کرمان 03/0 ± 18/0، 02/0 ± 13/0 و 04/0 ± 45/0 و در استان آذربایجان شرقی 03/0 ± 18/0، 04/0 ± 33/0 و 07/0 ± 63/0 و مجموعا در هر دو محل اجرای تحقیق 02/0 ± 18/0، 02/0 ± 2/0 و 04/0 ± 52/0 (خطای معیار ± میانگین) بود که تفاوت معنی دار در سطح 1% داشتند و نشان دهنده کارایی روش اخلال در جفت گیری به وسیله هر دو محصول تجاری در کنترل خسارت کرم خراط بود. میزان خسارت در کرت هایی که روش اخلال در جفت گیری انجام شده بود نسبت به شاهد 70-60 درصد کاهش داشت. نتایج آزمایش نشان داد که تکنیک اخلال در جفت گیری با تعداد 300 عدد پخش کننده های فرومون محصولات آزمایش شده در هکتار برای کنترل خسارت کرم خراط در باغ های گردو موثر بود.