بررسی روند ثبت آموزش بیمار، انطباق ثبت با میزان درک و رضایت بیمار پس از اجرای نظارت بالینی: مطالعه ارزشیابی لانه گزیده

برنامه های آموزش به بیمار طی سال های اخیر در مراکز درمانی مورد توجه قرار گرفته اند. نظارت بالینی به عنوان یکی از ابزار های قانونی با ابعاد حمایتی- آموزشی می تواند تطبیق عملیات انجام شده با فعالیت های برنامه ریزی شده را مورد ارزشیابی قرار دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین روند ثبت آموزش بیمار، انطباق ثبت با میزان درک و رضایت بیمار پس از اجرای نظارت بالینی انجام شد.
مطالعه حاضر یک طرح طولی لانه گزیده بود. این مطالعه طی سال های 1392 تا 1394 در سه مرحله ی طراحی برنامه نظارتی، استقرار و ارزشیابی سیستم نظارت به روش نمونه گیری در دسترس از 785 واحد نظارتی (پرونده- بیمار در حال ترخیص) در مرکز آموزشی درمانی الزهرا (س) شهر اصفهان اجرا شد. در مرحله طراحی، چک لیست های نظارت بر ثبت فرآیند آموزش بیمار، انطباق درک بیمار از آموزش های ثبت شده و پرسشنامه رضایت از آموزش بیمار، طراحی و اعتبار و پایایی آن ها تایید گردید. در مرحله استقرار، ترسیم ساختار و برنامه های نظارتی با همکاری 8 ناظر اجرا شد و در مرحله ی ارزشیابی طی 12 ماه، 2333 چک لیست و پرسشنامه حین ترخیص بیماران تکمیل گردید. داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه تحت نرم افزار آماری 18 SPSS تحلیل شدند.
در طی 12 ماه ارزشیابی لانه گزیده میانگین نمره ثبت آموزش بیمار 21/75±88/5 و میانگین نمره انطباق درک بیمار با آموزش های ثبت شده 25/13± 73 و رضایتمندی بیماران از فرآیند آموزش 21/48 ± 47/17 بود. میانگین نمره ثبت آموزش بیمار و انطباق ثبت با درک بیمار در ماه ششم و دوازدهم نسبت به ماه نخست مطالعه روند افزایشی داشت (0/001 > P)، در حالی که میانگین نمره رضایت بیماران از آموزش های ارائه شده در این مدت روند نزولی داشت (0/001 > P).
نتایج نظارت بالینی طی مدت اجرای پژوهش، نشان دهنده ی بهبود تدریجی وضعیت ثبت آموزش و درک بیماران از آموزش های ثبت شده بود؛ در حالی که رضایتمندی بیماران از فرآیند آموزش کاهش یافته بود. تداوم اجرا و ارزشیابی برنامه های آموزش بیمار در مراکز بهداشتی درمانی پیشنهاد می شود.