پژوهشی در شناخت ناپذیری ذات واجب الوجود در نظام فلسفی صدرالمتالهین

ضعف وجودی مدرک و شدت وجودی مدرک، بزر گ ترین چالش در برابر امکان شناخت خداست. در نظام فلسفی صدرالمتالهین، این مسئله در دو حوزه شناخت حضوری و حصولی مطرح می شود. شناخت حضوری، شامل شناخت علت به معلول، شناخت شیء مجرد به ذات خود و شناخت معلول به علت می شود. دو قسم نخست از قبیل علم حضوری تفصیلی و قسم سوم از قبیل علم حضوری اجمالی است. در اندیشه صدرالمتالهین، علم حضوری موجودات به واجب تعالی از دو قسم اول نبوده، از قسم سوم است. ملاصدرا شناخت حصولی ماهوی خدا را محال و شناخت حصولی اجمالی غیرماهوی را ممکن م یداند. دیدگاه صدرالمتالهین در کنار عمق و دقتش، برخی کاست ی ها نیز دارد که در این نوشتار بدان پرداخته ایم.