نمای اپیدمیولوژیک و توزیع جغرافیایی آزمایشگاه های پزشکی در شهر مشهد

پیش برای برقراری یک نظام سلامت متوازن و سیستم شهری یکپارچه، کنترل توزیع جغرافیایی محل های کار جامعه پزشکی در هر شهر یکی از اصول غیرقابل انکار است. هدف مطالعه حاضر بررسی فراوانی و نحوه توزیع آزمایشگاه های پزشکی در مناطق 13 گانه شهر مشهد است.
در این مطالعه توزیع مطلق و نسبی آزمایشگاه های پزشکی در مناطق شهری مشهد مورد بررسی قرار گرفت. محل جغرافیایی، نوع فعالیت و مالکیت آزمایشگاه های پزشکی از بانک اطلاعاتی سازمان نظام پزشکی مشهد تا پایان سال 1394 استخراج گردید. اطلاعات مناطق جغرافیایی و جمعیتی نیز از گزارش های منتشر شده توسط شهرداری مشهد بدست آمد.
در شهر مشهد تا پایان سال 1393، 153 آزمایشگاه مشغول به فعالیت بوده اند. از مجموع آزمایشگاه ها بر مبنای زمینه فعالیت 51/6% تشخیص طبی، 45/8 % تشریحی و تشخیص طبی و مابقی آسیب شناسی تشریحی بودند. فراوانی آزمایشگاه های پزشکی براساس نوع مالکیت 32/7 % درمانگاهی، 47/7 % خصوصی و 19/6% آزمایشگاه های بیمارستانی بودند. با توجه به منطقه بندی شهر مشهد، بیشترین تجمع آزمایشگاه ها در منطقه یک (38)، منطقه هشت (23) و منطقه دو (20) و کمترین تجمع در منطقه دوازده با تعداد 1 آزمایشگاه بوده است. نسبت تعداد آزمایشگاه ها به ازای 10،000 نفر به طور متوسط در مناطق شهری مشهد برابر با 0/6 بود که این نسبت در مناطق یک، هشت و ثامن بیشترین و در مناطق سه، پنج، شش و دوازده کمترین بود.
برنامه ریزی برای توزیع عادلانه خدمات تشخیصی و درمانی، یکی از اهداف عمده سیاستگذاران نظام سلامت است. بنابراین، اجرای سیاست های هدایتی از سوی نهادهای مسئول مانند وزارت بهداشت، انجمن ها و سازمان های نظام پزشکی به توزیع متعادل تر نیروی پزشکی کمک خواهد کرد.