علل پراکنش گونه گازرخ (Moringa peregrina) در جنوب ایران

گازرخ به فرم درخت یا درختچه، از عناصر گیاهی حوزه نوبوسندین بوده که رویشگاه آن از بحرالمیت شروع شده و تا دهانه خلیج فارس و ایران گسترش دارد. رویشگاه های آن در ایران به صورت درخت زارهای تنک تا خیلی تنک محدود به نواحی کوهستانی جنوب شرق در محدوده اقلیمی ناحیه صحارا- سندی و حوزه نوبوسندین می باشد. برای بررسی عوامل تاثیرگذار بر حضور گازرخ در ایران، با بهره گیری از تصاویر ماهواره ای و پیمایش زمینی، محدوده پراکنش را مشخص نموده و عوامل رویشگاهی مانند: فیزیوگرافی، سنگ مادر، خاک، فلور و فون مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند رویشگاه های گازرخ محدود به سازندهای دوران ترشیاری بوده که ماسه سنگ، شیل و شیست بیشترین سنگ های آنها را تشکیل می دهند. خاک رویشگاه ها غالبا« سبک و قلیایی و دارای بافت شنی- لومی تا لومی، اسیدیته 35/8-58/7، هدایت الکتریکی8/2-43/0دسی زیمنس برمتر و بدون محدودیت شوری می باشد. بررسی شرایط رویشگاهی گازرخ در دیگر کشورها و رویش آن بر روی سنگ بسترهای یکسان، این تفکر را به وجود آورده که این گونه همانند گونه های کنار، آکاسیا و استبرق از گونه های فسیل و متعلق به دوره ترشیاری باشد. به عبارت دیگر تاریخچه تحولات زمین، سنگ مادر، درجه حرارت، فیزیوگرافی و خاک از عواملی هستند که در پراکنش گازرخ در ایران، تاثیرگذار می-باشند