بالاآمدگی موضعی سطح آب زیرزمینی کلان شهرها؛ فرصت ها و چالش ها، (مطالعه ی موردی: شهر مشهد)

طی سال های اخیر در شهر مشهد، یکی از اصلی ترین منابع تامین آب شرب، سد دوستی بوده که طبق آخرین آمار 500 میلیون متر مکعب آب از خارج حوضه آبریز به این شهر انتقال داده شده است. با ورود این آب، چاه های شرب واقع در محدوده ی شهر از مدار بهره برداری خارج شده اند. از طرفی توسعه ی زیرساخت ها از جمله شبکه ی جمع آوری فاضلاب شهری همگام با توسعه ی شهری صورت نگرفته است. به این ترتیب در برخی نقاط شهر مشهد سطح آب زیرزمینی بالا آمده، که این امر مشکلاتی را در پی داشته است. در این مطالعه به منظور بررسی تغییرات مکانی و زمانیسطح آب زیرزمینی، آمار 111 حلقه چاه مشاهده ای طی شش نوبت از آذر ماه 1392 تا مرداد ماه 1393 جمع آوری و سازماندهی شده، سپس نقشه های خطوط هم سطح آب زیرزمینی تهیه شده است. نتایج حاکی از افزایش موضعی سطح آب زیرزمینی در نقاط مختلف شهر مشهد می باشد. نتایج این بررسی ها طی جلساتی با حضور کارشناسان تمامی دستگاه های حاکمیتی مرتبط، اساتید دانشگاه و کارشناسان خبره و در قالب کارگاه مهندسی ارزش به نقد گذاشته شده، تصمیماتی در خصوص چگونگی برخورد با این پدیده اتخاذ شد. به منظور کاهش مخاطرات ناشی از بالاآمدگی، با بهره برداری از چاه های سطح شهر طی زمستان سال 1392 و بهار سال 1393، سطح آب به میزان چشم گیری پایین آمد. طی این مدت، هشدارهای فنی از طریق دستگاه های متولی حسب تصمیمات کارگروه جهت ساخت و سازها ابلاغ گردید و خوشبختانه گزارش خاصی در مورد هرگونه خرابی ساختمان و تاسیسات ناشی از بالاآمدگی گزارش نگردید. در ادامه نتایج حاصل از بررسی داده های میدانی و همچنین فرصت ها، چالش ها و مدیریت شرایط، مورد بررسی قرار گرفته اند.