بررسی تاثیر پساب و روش های آبیاری بر شوری خاک در منطقه ی نیمه خشک دشت کربال

پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر روش های آبیاری تحت فشار و سطحی جویچه ای بر چگونگی توزیع شوری در خاک انجام شد. آزمایش در قالب طرح کرت های یک بار خرد شده با سه روش آبیاری (جویچه ای با هیدروفولوم، قطره ای سطحی و قطره ای زیرسطحی) و دو کیفیت آب (فاضلاب خانگی تصفیه شده با شوری 509/0 دسی زیمنس بر متر و آب معمولی با شوری 52/1 دسی زیمنس بر متر) در مزرعه ی آزمایشی ذرت در منطقه ی کربال فارس انجام شد. نمونه برداری خاک در دو نوبت (پیش از شروع آبیاری و پس از برداشت محصول)، در سه عمق 20-0، 40-20 و 60-40 سانتیمتری و در 15 نقطه ی اطراف محل نشت آب انجام شد. نتایج تجزیه ی واریانس شوری ها نشان داد که در هر دو نوبت اندازه گیری بین روش های آبیاری و بین تیمارهای کیفیت آب تفاوت معنی داری از نظر تجمع شوری در هر سه عمق اندازه گیری در سطح یک درصد وجود دارد. بیشترین مقدار شوری، 66/1 دسی زیمنس بر متر در عمق 20-0 سانتیمتری در آبیاری قطره ای زیرسطحی و کمترین آن، 92/0 دسی زیمنس بر متر در عمق 40- 20 سانتیمتری در روش جویچه ای به دست آمد. بررسی الگوی توزیع شوری در نیم رخ خاک نشان داد در روش جویچه ای بیشترین شوری در راس پشته ها وجود دارد و با حرکت به سمت کف جویچه ها کاهش شوری مشاهده می گردد. در روش های تحت فشار، محل قرار گرفتن قطره چکان ها از کمترین مقدار شوری برخوردار بودند و با دور شدن از قطره چکان ها میزان شوری افزایش پیدا می کرد. انجام عملیات آبشویی، کنترل سطح آب زیرزمینی، کاشت گیاه در نزدیکی قطره چکان ها و در دامنه ی پشته ها و انجام تحقیقات بیشتر در زمینه ی چگونگی و میزان تجمع عناصر مختلف در خاک به هنگام استفاده از پساب و همچنین اثرات زیست محیطی آن توصیه هایی است که در پایان این تحقیق به آنها اشاره شده است.