تحمل به شوری در اکوتیپ های کاسنی براساس مولفه های جوانه زنی و رشد گیاهچه با استفاده از روش های آماری چند متغیره

تحقیق حاضر به منظور بهره‏گیری از روش‏های تجزیه چند متغیره در بررسی تنوع ژنتیکی، تشخیص روابط بین صفات و تعیین صفات سهیم در توجیه تنوع در مرحله جوانه‏زنی و رشد گیاهچه اکوتیپ‏های کاسنی در شرایط تنش شوری به اجرا در آمد. این پژوهش به صورت فاکتوریل در پایه طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 1392 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز اجرا گردید. فاکتور اول شامل 26 اکوتیپ کاسنی و فاکتور دوم سطوح مختلف تنش شوری ناشی از غلظت‏های مختلف کلرید سدیم در 5 سطح 0 (صفر)، 40، 80، 120 و 160 میلی مولار بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اکوتیپ، تنش شوری و اثر متقابل اکوتیپ در تنش شوری برای کلیه صفات معنی‏دار شدند. بیشترین همبستگی مثبت و معنی‏دار بین طول ساقه‏چه با طول گیاهچه بدست آمد. تجزیه به مولفه های اصلی، 11 صفت بررسی شده را به 3 مولفه تقسیم کرد. در روش ترسیمی بای پلات بر اساس مولفه های اول و دوم و تجزیه خوشه‏ای بر اساس کلیه صفات، اکوتیپ‏ها به 3 گروه تقسیم شدند. با توجه به نتایج تجزیه های چند متغیره اکوتیپ‏های 22377، 15084 و 2398 (مرکزی)، 36546 (کرمان) و 15008 (خوزستان) نسبت به سایر اکوتیپ‏ها از تحمل به شوری بالاتری برخوردار بودند. اما 4 اکوتیپ، 13711 (مازندران) و 13221، 27003 و 26992 (گیلان) حساس به شوری بود. بنابراین استفاده از اکوتیپ‏های متحمل به شوری برای برنامه های اصلاحی آینده توصیه می‏گردد.