بررسی و مقایسه ترکیب های شیمیائی روغن اسانسی دو گونه از جنس«اسکنبیل» (Calligonum L.) منطقه آران و بیدگل

در این تحقیق ترکیب های شیمیایی اسانس دو گونه «اسکنبیل» (C. comosum L`Her.) و «اسکنبیل کرمانی» (C. bungei Boiss.) در منطقه آران و بیدگل مورد بررسی قرار گرفته است. این گونه ها انحصاری نواحی ماسه زارهای بیابانی بوده و در اراضی ماسه ای ریگ بلند بیابان های آران و بیدگل دارای رویشگاه های طبیعی می باشند. سرشاخه های گل دار گونه ها در بهار 1388 جمع آوری و در شرایط آزمایشگاه خشک و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس گیری شدند. برای شناسایی ترکیب های تشکیل دهنده اسانس از دستگاه های گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل شده به طیف سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. 27 ترکیب در اسانس گیاه اسکنبیل (C. comosum) شناسائی شد که اجزای اصلی آن، شامل: سیس-3-هگزیل بنزوات (73/13 درصد)، متیل جاسمونات (32/12 درصد)، ترانس، ترانس-آلفا-فارنسن (08/8 درصد)، فنیل- اتیل ایزوبوتانوات (69/6 درصد) و 5-هیدروکسی-2-دسینوئیک اسیدلاکتون (58/5 درصد) بودند. 17 ترکیب شیمیائی در اسانس گیاه اسکنبیل کرمانی (C. bungei) شناسایی شد که اجزای عمده آن به ترتیب شامل: اتیل اکتادکانوات (31/42 درصد)، ترانس، ترانس-آلفا-فارنسن (19/10 درصد)، لیمونن (79/9 درصد)، پیپریتنون (34/5 درصد) و متیل جاسمونات (16/5 درصد) بودند. مقایسه ترکیب های ترپنی موجود در اسانس دو گونه مورد مطالعه نشان داد، درصد مونوترپن های دو گونه نسبت به سزکوئی ترپن ها بیشتر بود و بخش اعظم ترکیب های فرار اسانس دو گونه، متعلق به کتون ها، اسیدها، استرها و الکل ها بودند.