تحول تاریخی نگاشت استعاری قلمروهای مفهومی شهر و تئاتر؛ از پولیس تا شهر مدرن

تعریف استعاره های شناختی در زبان شناسی شناختی، نگرش معمول در باب استعاره ها که آنها را صرفا آرایه هایی ادبی و مربوط به قلمرویی ورای زبان روزمره می داند متحول کرده است و استعاره ها را واجد کارکردی شناختی می داند که تبیین کننده نحوه نگرش گویشوران یک زبان به زیست -جهان پیرامون شان است. زبان شناسی شناختی بر خلاف نظریه های کلاسیک، استعاره ها را موضوعی صرفا زبانی تلقی نمی کند بلکه بر این باور است که استعاره ها به حوزه اندیشه تعلق دارند و در آن ها نگاشت های کلی مربوط به قلمرو های مفهومی اتفاق می افتد. در این نگره، کاربرد استعاره ها واجد نوعی مفهوم سازی است. مساله این مقاله تبیین تحولی است که در رابطه شهر و تئاتر از خلال گذار از آتن دوران یونان باستان به شهر در دوران مدرن رخ می دهد بر مبنای نگرش به استعاره در پارادایم شناختی. مطالعه رابطه شهر و تئاتر در دوران یونان باستان نشان می دهد؛ گزاره « تئاتر پولیس است» که در آن برای فهم تئاتر از استعاره پولیس استفاده می شود بر بنیان رابطه این دو پدیده حاکم است. در حالی که در شهرهای مدرن این رابطه با گزاره ای معکوس تبیین می شود که در آن تاکید می شود « شهر تئاتر است». بر اساس صورتبندی نظری استعاره در زبان شناسی شناختی، این مقاله نتیجه گرفته است، گزاره « تئاتر پولیس است» در آتن قرن پنجم ق.م روشن کننده درک شناختی سوژه های زیست-جهان آتنی از تئاتر به عنوان نوعی قلمرو مفهومی انتزاعی است که باید بر حسب پولیس که قلمروی عینی و تجربه شده بود درک می شد. در حالی که با ورود به دنیای مدرن این گزاره معکوس می شود و به شکل «شهر تئاتر است » در می آید. با این فرض که با توجه به یک سویه بودن استعاره ها در چهارچوب نظری زبانشناسی شناختی، این تحول، واژگونی ساده یک شباهت استعاری نیست و نشان دهنده دگرگونی درک شناختی سوژه های زیست -جهان باستانی و مدرن از رابطه شهر و تئاتر است. سعی این مقاله، تببین علمی این دگرگونی تاریخی درون پارادایم شناختی است که در واقع بر اساس پرسش مرکزی این مقاله پیرامون امکان ترسیم شمایی کلی برای رابطه تاریخی شهر و تئاتر شکل گرفته است.