شبیه سازی پویایی کربن آلی خاک در اکوسیستم چمنزار تحت شرایط مدیریتی مختلف با استفاده از مدل CENTURY

اطلاعات محدودی در مورد تغییرات دراز مدت کربن آلی خاک در اکوسیستم های چمنزار در دسترس است. هدف از این مطالعه شبیه سازی پویایی کربن آلی خاک چمنزارها به منظور راهنمایی برای مدیریت بهتر این اکوسیستم ها بود. برای این منظور چمنزارهای دهگلان در استان کردستان در نظر گرفته شد و برای شبیه سازی پویایی کربن آلی خاک از مدل CENTURY استفاده گردید. پس از جمع آوری ورودی های اقلیمی، گیاهی، خاکی و مدیریتی مورد نیاز مدل CENTURY، مدل مورد ارزیابی و تعیین اعتبار شد. برای مدیریت چمنزار، سناریوهای دروی علوفه، چرای سبک، چرای متوسط، چرای سنگین، تبدیل به کشت گندم و تبدیل به کشت یونجه در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که مدل CENTURY مقدار کربن آلی خاک را به درستی پیش بینی کرده است؛ به طوریکه ضریب تبیین خط رگرسیون مقادیر اندازه گیری شده و مقادیر پیش بینی شده توسط مدل، 84/0 و مقدار RMSE کمتر از RMSE0.05 بود. بر اساس شبیه سازی کربن آلی خاک در بازه زمانی 2014 الی 2100 تحت سناریوی 1 (ادامه مدیریت قبلی یعنی درو علوفه) حدود 15 درصد کاهش خواهد یافت. این کاهش کربن آلی خاک در سناریوی 2 (چرای سبک) تنها در حدود 2 درصد خواهد بود. کاهش مقدار کربن آلی خاک تحت سناریوی 3 (چرای متوسط)، 4 (چرای سنگین)، 5 (کشت یونجه) و 6 (کشت گندم) بیشتر بوده به طوریکه به ترتیب 23، 25، 47 و 100 درصد خواهد بود. در مجموع می توان نتیجه گرفت که کاربری های مختلف، اثرات متفاوتی بر پویایی کربن آلی خاک چمنزارها دارند و چرای سبک به عنوان مناسبت ترین شیوه بهره برداری برای حفظ مقدار کربن آلی خاک و در نتیجه عملکرد مناسب اکوسیستم چمنزار، پیشنهاد می گردد.