مروری بر جنبه های حقوقی، قانونی، اخلاقی و فقهی رحم جایگزین در ایران با تاکید بر جنبه مشاوره ای آن

یکی از شیوه های کمک به زوجین نابارور، استفاده از روش های کمک باروری است. در فرآیند درمان ناباروری به روش رحم جایگزین نیاز به مشارکت فرد سوم پیامدهای ویژه قانونی - حقوقی، فقهی و اخلاقی را در پی خواهد داشت. مطالعه مروری حاضر با هدف بررسی مطالعات صورت گرفته پیرامون جنبه های قانونی - حقوقی، فقهی و اخلاقی رحم جایگزین در ایران با تاکید بر جنبه مشاوره انجام شد.
مطالعه مروری حاضر حاصل مرور شواهد منتشر شده پیرامون جنبه های مذکور رحم اجاره ای توسط نویسندگان ایرانی در فاصله سال های 2006 تا 2016 در پایگاه های فارسیIran Medex ، SID و انگلیسی CINAHL، Google Scholar و PubMed می باشد. برای جمع آوری اطلاعات ابتدا مقالاتی که در عنوان و یا متن دارای یکی از کلمات «رحم اجاره ای»، «مادر جایگزین»، «بارداری با مشارکت شخص ثالث»، «ناباروری»، «قانون»، «حقوق»، «فقه» و «اخلاق» بودند به تنهایی یا در ترکیب با هم به صورت فارسی و انگلیسی معادل جستجو شدند. از بین 706 مقاله، 42 مقاله حائز شرایط پژوهش بود.
در قانون ایران جنبه های مختلف رحم جایگزین روشن نیست. عدم پذیرش رحم جایگزین از سوی اکثر علمای اهل سنت و اختلاف نظر علمای شیعه وجود دارد. وجود مسائل قانونی مانند ارث و نیز ابعاد اخلاقی احتمالی از جمله به خطر افتادن جان مادر حامل بر ضرورت مشاوره های مستمر و جامع بیش از پیش می افزاید.
تدوین راهنمای مشاوره ای جامع و در دسترس برای پاسخگویی به سوالات طبی، قانونی و مذهبی زوجین داوطلب، قبل از انتخاب این روش درمانی ضروری است.