بررسی خصوصیات اکولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه خرگوشک (Verbascum cheirantifolium Boiss) زیست بوم های مرتعی شهرستان دنا

گیاه خرگوشک Verbascum cheirantifolium Boiss ،گیاهی چند ساله، علفی ، متعلق به خانواده گل میمون (Scrophulariaceae) است. تحقیق حاضر، با هدف مطالعه عوامل بوم شناختی و مورفولوژی گیاه V. cheirantifolium انجام می گیرد. بررسی مشخصات اقلیمی، فیزیوگرافی، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و ویژگی های مورفولوژیکی برای گیاه در رویشگاه آن انجام شد. از بین عوامل فیزیوگرافی، سه عامل اصلی ارتفاع از سطح دریا، میزان شیب و جهت جغرافیایی به علت تاثیر بر مقدار بارندگی، شدت تابش، دما و ویژگی های خاک که از عوامل استقرار گونه های گیاهی هستند، بررسی شد. نتایج نشان داد که این گونه در منطقه مورد مطالعه با بارندگی متوسط سالانه 515.5 میلی متر، دمای متوسط سالانه 6.9 درجه سانتی گراد، متوسط روزهای یخبندان 165 روز و اقلیم نیمه خشک و سرد، رویش مناسبی داشت. این گونه در دامنه جنوبی و در مناطق مرتفع (2900 متری)، پرشیب و سنگلاخی پراکنش یافته بود. خاک رویشگاه دارای بافت شنی لومی، اسیدیته 7.8، هدایت الکتریکی ds/m .09، ماده آلی0.9 درصد، ازت 1 درصد، فسفر قابل جذب 78.3 میلی گرم بر کیلوگرم، پتاسیم قابل جذب 828.7 میلی گرم بر کیلوگرم ، کلسیم محلول 345.2 میلی گرم بر لیتر بود. میزان آهک 28.4 درصدو بالاخره ظرفیت تبادل کاتیونی 4147.1 میلی اکی والان بر 100 گرم خاک بود. به طور کلی با توجه به نتایج بدست آمده، به نظر می رسد گیاه V. cheirantifolium در مناطق مرتفع و اقلیم سرد همراه با بارندگی مناسب و خاک های غنی از مواد غذایی شرایط مناسبی برای رشد و نمو داشته باشد. ارتفاع متوسط این گیاه 98.9 سانتی متر، متوسط ساقه های این گیاه 4 عدد، ارتفاع متوسط گل آذین 70.1 و طول متوسط برگ های قاعده ای 30 سانتی متر بود.