ارزیابی لاین های اینبرد نوترکیب عدس با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به منظور تحمل به خشکی 168 لاین اینبرد نوترکیب عدس حاصل از تلاقی رقم هندی L3685 (پر محصول، با عادت رشدی ایستاده و زودرس) به عنوان والد مادری و رقم ایرانی قزوین (با عادت رشدی خوابیده و دیررس) به عنوان والد پدری، آزمایشی تحت دو شرایط بدون تنش و تنش خشکی پایان دوره رشد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 92-1391 به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها در شرایط فوق نشان داد که بین شرایط و همچنین بین لاین های مورد بررسی از نظر عملکرد دانه اختلاف معنی دار (P≤0.01) وجود دارند. معنی دار بودن اثر متقابل لاین × شرایط، بیانگر وجود اختلاف در لاین ها از نظر عملکرد دانه نسبت به تنش خشکی پایان دوره بود. لاین های 160، 125 و 129 در هر دو شرایط به عنوان متحمل ترین لاین ها به خشکی از لحاظ عملکرد دانه شناخته شدند. همبستگی مثبت و معنی دار بین شاخص های تحمل و عملکرد دانه در شرایط تنش و عدم تنش، بیانگر برتری شاخص های STI، MP، HARM و GMP در شناسایی لاین های متحمل و حساس می باشند. بر اساس شاخص های فوق لاین های 160، 125، 48، 103 و 129 به عنوان لاین های متحمل شناخته شدند. با توجه به نتایج تجزیه به مولفه های اصلی، مولفه اول و دوم در مجموع 97/8 درصد از تنوع موجود در میان لاین ها برای شاخص های مقاومت به خشکی را توجیه نمودند. توزیع لاین ها در فضای بای پلات وجود تنوع ژنتیکی بین آنها نسبت به تنش خشکی را نشان داد و بر این اساس لاین های 160، 125، 48، 129 و 103 به عنوان لاین های متحمل و با عملکرد بالا شناسایی شدند.