کارکرد عقل در حوزه دین و اخلاق از منظر قاضی عبدالجبار معتزلی
نویسنده:
چکیده:
نوشتار حاضر به بررسی کارکرد عقل نظری و عملی در حوزه دین و اخلاق از منظر قاضی عبدالجبار معتزلی میپردازد. بر اساس آنچه از اندیشه های عبدالجبار در زمینه تبیین گزاره های اخلاقی برمی آید، میتوان به سه رویکرد معرفت شناختی، انگیزشی و وجودشناختی قائل شد. در حوزه معرفت شناختی، سه مقوله، شناخت ارزشهای پایه، حسن و قبح افعال، کشف احکام اخلاقی مبتنی بر گزاره های پایه، در حوزه انگیزشی، دو گونه کاربرد عقل بعنوان منشا الزامات اخلاقی و اساس مسئولیت انسان و در حوزه وجودشناختی، انتخاب ارادی و عقلانی بشر مورد بررسی قرار گرفته است. عقل در هرکدام از آنها، نقش و کارکرد اساسی و بنیادینی داشته و برپایه استدلال عقلانی، احکام اخلاقی تبیین شده است. در زمینه کارکرد عقل در حوزه فهم دین نیز ابتدا صفات توحید و عدل خداوند، بر مبنای استدلال عقلانی بررسی شده و سپس با تکیه بر اصول اعتقادی و محوریت عقل به تفسیر آیات پرداخته و موارد معارض با عقل را با ذکر نمونه هایی از آن تاویل نموده است.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
در صفحه:
51
لینک کوتاه:
magiran.com/p1694254
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!