ارزیابی کمی تولید میوه زغال اخته (Cornus mas L.) در جنگل های ارسباران

این پژوهش به منظور تعیین اندازه تولید میوه زغال اخته و بررسی ارتباط بین مشخصات رویشی پایه های زغال اخته و مقدار میوه تولیدشده هر پایه برای سه سال متوالی (1391، 1392 و 1393) انجام شد. به این منظور توده های جنگلی مشرف به روستای کلاله به مساحت 50 هکتار (رویشگاه زغال اخته) انتخاب شد. برای تعیین مقدار میوه تولیدشده در واحد سطح ابتدا تعداد درختان زغال اخته در واحد سطح با 15 خط نمونه با طول متغیر به فاصله 100 متر تعیین شد. برای برآورد مقدار میوه تولیدشده، 45 اصله از پایه های زغال اخته قرار گرفته بر روی خط نمونه ها به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب و نشانه گذاری شدند. سپس به مدت سه سال مشخصات رویشی شامل: ارتفاع کل (متر)، ارتفاع تاج (متر)، قطر تاج (متر)، قطر برابرسینه (سانتی متر)، قطر یقه پایه اصلی، تعداد جست و مقدار تولید میوه (گرم) آن ها مورد اندازه گیری سالانه قرار گرفت. مدل ریاضی رابطه بین مشخصه های رویشی اندازه گیری شده و مقدار تولید میوه هر پایه با استفاده از رگرسیون چند متغیره تعیین شد. سپس مقدار میوه تولیدشده در هر هکتار با توجه به تعداد در هکتار پایه های زغال اخته محاسبه شد. بر اساس نتایج این بررسی میانگین تعداد پایه های زغال اخته 530 اصله در هکتار به دست آمد. میانگین میوه تولیدشده به ازای هر پایه (گرم) در سه سال متوالی به ترتیب 97/446، 69/318 و 37/253 گرم برآورد شد. همچنین سه مشخصه قطر تاج و قطر یقه پایه اصلی و تعداد جست بیشترین همبستگی معنی دار را با مقدار میوه تولیدی داشتند. این سه مشخصه را می توان به عنوان عوامل مهم و تعیین کننده در امور مدیریتی و انجام عملیات جنگل شناسی به منظور افزایش تولید میوه استفاده کرد.