اثرات القاء پلی پلوئیدی در شرایط درون شیشه ای بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه نوروزک ((Salvia leriifolia Benth

نوروزک (.Salvia leriifolia Benth) گیاهی علفی و چندساله، متعلق به تیره نعناعیان که در سال های اخیر خواص مختلف دارویی این گیاه شناخته شده است. پلی پلوئیدی درون شیشه ای گیاهان دارویی در سال های اخیر یکی از موضوعات جالب توجه در بیوتکنولوژی و کشت بافت گیاهی می باشند. بر این اساس، با استفاده از غلظت های مختلف کلشی سین (0، 05/0، 1/0، 2/0 و 5/0 درصد) در سه سطح زمانی 24، 48 و 72 ساعت، القای پلی پلوئیدی در جوانه های انتهایی گیاهچه های باززا شده نوروزکمطالعه شد. برای شناسایی گیاهان پلی پلوئید، خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمایی و سیتوژنتیکی بررسی شد. نتایج نشان داد کهتاثیر تیمارهای مختلف کلشی سین بر درصد زنده مانی گیاهچه های حاصل در سطح احتمال 1 درصد معنی دار می باشد. با مقایسه تیمارهای 05/0، 1/0، 2/0 و 5/0 درصد کلشی سین، بالاترین میزان زنده مانی ریزنمونه ها در تیمار 05/0 درصد برابر با 44/84 درصد مشاهده شد. همچنین بالاترین میزان مرگ گیاهچه، در غلظت 5/0 درصد کلشی سین ثبت شد. القاء تتراپلوئیدی سبب تغییرات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، سیتولوژیکی و ترکیبات شیمیایی از قبیل افزایش طول و عرض روزنه در سطح زیرین برگ، عرض برگ، سطح برگ، میزان کلروفیل برگ، میزان آنتی اکسیدان کل، فنل کل و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی شد (آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز)، همچنین موجب کاهش طول برگ و تراکم روزنه در واحد سطح برگ شد. تعداد کروموزوم گیاهان دیپلوئید برابر با 22 عدد (2n=2x=22) و در گیاهان تتراپلوئید برابر با 44 (2n=4x=44) بود. بنابراین می توان بیان کرد که کلشی سین به طور موثری قابلیت القای پلی پلوئید در گیاه نوروزک را دارد.