بررسی نظیره گویی و استقبال خلاقانه ی شهریار از غزل های حافظ

نظیره‏گویی یا استقبال از اشعار، یکی از شیوه های رایج در آفرینش بسیاری از سروده های زبان فارسی بوده است، پیشینه‏ی پیدایش این نوع شعر به قرن چهارم می‏رسد و اوج آن را در قرن‏های هشتم و نهم می‏توان دید. از میان شاعرانی که غزل‏هایی به اقتفای سروده های آنان پدید آمده، دو چهره‏ی شاخص ادبی یعنی سعدی و حافظ تشخص و برجستگی بیشتری دارند. شهریار ملک شعر پارسی از شاعران خوش ذوق و از سرآمدان عرصه‏ی استقبال از این دو شاعر بزرگ، به ویژه خواجه‏ی شیراز است. وی در گزینش غزل برای جوابگویی بدان، به دنبال شعر کامل است، او «شعر کامل» را شعری می‏داند که «تمام اجزای آن در حد اعلا» باشد، شهریار این پختگی و کمال شعری را در غزلیات «حافظ» می‏یابد. بر پایه همین نگرش، توجه خاصی به این شاعر بلند آوازه دارد به گونه ای که قریب به یک سوم از غزلیات حافظ را استقبال نموده و با هنرنمایی تمام از عهده‏ی این کار بر آمده است. نظیره گویی شهریار از غزل‏های حافظ در چارچوب شکل و قالب، تاثیرپذیری بیشتری نسبت به حوزه‏ی محتوا و درون‏مایه دارد. نگارنده در این جستار بر آن است تا مواردی از غزل‏های تقلیدی شهریار را با غزل‏های حافظ تطبیق دهد و میزان توفیق و خلاقیت ادبی وی را در دو ساحت جداگانه‏ی شکل و فرم و همچنین معنی و محتوا بررسی نماید.