کاربرد تئوری محدودیت ها در شناسایی و رفع مشکلات ریشه ای سازمانی (یک مطالعه موردی)

تئوری محدودیتها یک نگرش سیستمی است که با درک روابط علت و معلولی و تمرکز بر گلوگاه های سیستم، روشی را برای شناسایی، اولویت بندی و حل مسائل غیر فیزیکی ارائه می کند. این روش فرآیند تفکر نام دارد و از تعدادی نمودار منطقی به نام درخت تشکیل شده است با بررسی جامع مقالات ارائه شده در زمینه کاربردهای مختلف فرآیندتفکر در مسائل مختلف دو نیاز اساسی احساس شد. اول استفاده بسیار کم از گروه های های احتیاطات قانونی همزمان با ایجاد درخت های فرآیند تفکر جهت اعتبار سنجی درخت های ایجاد شده و دوم کاربرد همزمان ابزارهای درخت واقعیت جاری، نمودار ابر تبخیر شونده ، درخت واقعیت آتی و شروط شاخه های منفی می باشد. از اینرو برای اولین بار سعی شده است تا این دو خلاء مهم پوشش داده شوند هدف از این مقاله این است تا نشان دهد که چگونه مدیران وتصمیم گیرندگان می توانند از نمودارهای منطقی فرایند تفکر تئوری محدودیت ها جهت شناسایی و حل مسائل سازمانی استفاده نمایند. همچنین پس از تشریح ابزارها و مراحل فرآیند تفکر از یک مثال واقعی در حوزه اداری برای درک بیشتر موضوع استفاده شده است. در این مورد دو روش درخت واقعیت جاری و ابرهای تبخیر شونده(ابر تناقض اصلی) برای شناسایی مسائل و دلایل اصلی اثرات نامطلوب مشاهده شده در سازمان بکار گرفته شده است. زمانی که مشکلات ریشه ای مشخص شدند، اقداماتی برای از بین بردن آنها و در نتیجه حل مشکل سیستم تعیین می شود. اما پیش از اجرا بایستی تاثیرات این اقدامات دیده شود. در واقع درخت واقعیت آتی یک ابزار منطقی ساخت و آزمایش راه حلهای بالقوه پیش از اجرای آنهاست. اما باید توجه داشت که همراه با هر تغییر پیشنهادی، این امکان وجود دارد که شروط شاخه های منفی به وجود آید. یعنی روابط علی بین یک اقدام اصلاحی و هر اثر منفی که به طور منطقی می تواند از آن اقدام اصلاحی ایجاد شود شناسایی شود. از اینرو برای شناسایی این اثرات منفی نمودار شروط شاخه های منفی نیز ترسیم شده است. همزمان سعی شده است تا از گروه های احتیاطات قانونی برای اعتبار سنجی نهادها و ارتباط های موجود آنها در زمان ایجاد درختان استفاده شود.نتایج بدست آمده بدلیل تمرکز به مسائل و مشکلات اصلی و ریشه ای به جای مشکلات ظاهری مشاهده شده، موجب تمرکز بر رفع مشکلات ریشه ای می شود و ازاینرو سازمان صرفه جویی های قابل توجه ای را در زمان و هزینه بدست خواهد آورد و توانایی ارائه استراتی های بلند مدت را بدست خواهد آورد.