مقایسه اقتصادی یک روش ابتکاری احیاء قنات با روش های مرسوم تامین آب کشاورزی در دشت سعادت آباد شهرستان حاجی آباد در استان هرمز گان

منابعآبیکیازعوامل بسیارمهموحیاتیکهدرتوسعه مناطق و زندگیروزمره انسانها می باشد. لذا بدون استفاده بهینه از این منبع گران بهاء رشد و شکوفایی امکانپذیر نمی باشد.منطقه مورد مطالعه ( دشت سعادت آباد)در استان هرمزگان و140 کیلو متری شمال بندر عباس واقع است. در این منطقه تعداد 122 حلقه چاه کشاورزی و دو رشته قنات متروکه موجود است. به علت برداشت زیاد آب از چاه ها سطح سفره آب زیر زمینی سالانه شدیدا در حال کاهش (سالانه حدود 6/. متر) است. به طوریکه مشکل کمبود آب به صورت یک مشکل حاد قابل احساس است . تعدادی از کشاورزان فعال منطقه با مشارکت و اعتبارات بانکی طرحی را برای احیاء و بازسازی یکی از قنات ها آغاز نموده اند .در این طرح که یک ابتکار جدید در نوع خود می باشد با احداث سد و تاسیسات انحراف سیل حدود 200 لیتر بر ثانیه از جریان های پایه و سیلابی رودخانه را به داخل کانال های زیر زمینی قناتهای متروکه پر عابدین هدایت نموده اند. سپسبا لایروبی مناسب قنات از آن بر ای آبیاری 800 هکتار از زمین های نا کشت منطقه انتقال داده شده است. به منظورارزیابی اقتصادی طرح مقایسه ای بین هزینه استحصال آب در طرح احیاء قنات متروکه و چاه های نیمه عمیق که روش مرسوم تامین آب در منطقه میباشد انجام شده است. نتایج نشان داد که با هر سه سطح بهره 10% ، 15% و 20% قیمت هر متر مکعب آب استحصال شده توسط قنات کمتر از قیمت آب چاه های کشاورزی می باشد. لذا اجرای چنین طرحهای عمرانی علاوه بر توجیه اقتصادی لازم می تواند در کاهش خسارت سیلاب، بهره برداری مناسب از هرزآبها، احیاء زمین های بایر و افزایش تولید و درآمد بخش کشاورزی موثر باشد.