اثر عصاره آبی برگ گیاه حرا (Avicennia marina) بر هورمون های محور هیپوفیز- گناد و تعداد فولیکول های تخمدان در موش های صحرایی دیابتی

اختلالات باروری یکی از مسائل مهم بیماران دیابتی است و از گذشته برای درمان این بیماری از داروهای شیمیایی و گیاهی مختلفی استفاده شده است. با توجه به خواص آنتی اکسیدانی و هیپوگلیسمیک گیاه حرا، هدف از این مطالعه تعیین اثر عصاره آبی برگ گیاه حرا بر سطح سرمی هورمون های LH و FSH، استروژن، پروژسترون، پرولاکتین و تعداد فولیکول های تخمدان در موش های صحرایی دیابتی می باشد.
در این مطالعه تجربی تعداد 32 سر موش صحرایی ماده نژاد ویستار به گروه های مساوی شاهد، دیابتی تیمار نشده و گروه های دیابتی تحت تیمار با عصاره آبی برگ گیاه حرا با غلظت های 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم تقسیم شدند. دیابت در گروه دیابتی تیمار نشده و گروه های دیابتی تحت تیمار با عصاره حرا، با یک بار تزریق داخل صفاقی آلوکسان القاء شد. عصاره برگ گیاه حرا یک روز در میان و به مدت یک ماه به صورت داخل صفاقی به گروه های دیابتی تحت تیمار تزریق شد. محلول سالین به حیوانات گروه شاهد و دیابتی تیمار نشده، تزریق شد. در پایان دوره تیمار، سطح سرمی هورمون های LH، FSH، استروژن، پروژسترون و پرولاکتین توسط روش الایزا اندازه گیری شد. مقاطع 5 میکرومتری از بافت تخمدان تهیه و توسط روش هماتوکسیلین و ائوزین (H&E) رنگ آمیزی شد. سپس تعداد فولیکول های تخمدان توسط میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شدند.
تجویز وابسته به دوز عصاره برگ گیاه حرا با غلظت های 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم در مقایسه با نمونه های دیابتی تیمار نشده سطح سرمی هورمون های LH، FSH، استروژن، پروژسترون و پرولاکتین را به طور معنی داری افزایش داد(05/0>p). همچنین تعداد جسم زرد، فولیکول های بدوی، اولیه، ثانویه و گراف در مقایسه با گروه شاهد به طور معنی داری کاهش و تعداد فولیکول آترزی شده به طور معنی داری افزایش یافت(05/0>p).
نتایج بیانگر اثر معنی دار و وابسته به دوز عصاره برگ گیاه حرا بر افزایش سطح سرمی گنادوتروپین ها، استروژن، پروژسترون و پرولاکتین در موش های صحرایی دیابتی است. همچنین دارای اثر محافظتی بر بافت تخمدان می باشد. بنابراین استفاده از گیاه حرا می تواند در بهبود اختلالات هورمونی و آسیب بافت تخمدان در بیماران دیابتی موثر باشد.