مطالعه تطبیقی حقوق فرد تحت نظر در آیین دادرسی کیفری ایران و انگلستان

در جدال میان حق بر آزادی و امنیت شخصی افراد و امنیت عمومی، گاه موازنه به نفع امنیت عمومی جامعه بر هم می خورد. تحت نظر قرار دادن مظنونان، توسط پلیس، بدون دستور مقام قضایی یکی از مراحل مهم و گاه تعیین کننده ی فرآیند کیفری است که در آن حق بر آزادی و امنیت شخصی قربانی تامین امنیت عمومی می شود. از این رو است که اسناد بین المللی و قوانین داخلی کشورها به پیش بینی قوانین و مقرراتی جهت نظام مندکردن این مرحله از فرآیند کیفری و تضمین دادرسی عادلانه پرداخته اند. تا قبل از تصویب قانون آیین دادرسی کیفری 1392 ، نظام قانون گذاری ما مجهز به مقررات خاصی در این مرحله نبود. قانون گذار در سال 1392 با وضع موادی چند، مرحله ی تحت نظر را نهادینه کرد و تلاشی قابل تقدیر جهت پیشگیری از تضییع حقوق افراد در این مرحله نمود. با وجود این، در مقایسه با قوانین کشورهای دیگر از جمله انگلستان، نهاد تحت نظر در آیین دادرسی کیفری ایران نهادی نوپا و البته نارس به نظر می رسد. این مقاله با بررسی تطبیقی حقوق فرد تحت نظر در قانون ایران، اسناد بین المللی و قوانین کشور انگلستان، مطالعه ای انتقادی از مقررات موجود ناظر بر مرحله ی تحت نظر ارائه می دهد.