فاوانیا

فاوانیا گیاهی از تیره دو لپه ای های جداگلبرگ که تیره خاصی به نام تیره فاوانیا را پدید می آورد و جزو تیره های نزدیک به گل سرخیان است؛ گیاهی است علفی و دارای ساقه های گوشت دار و ساقه ای خوابیده بر روی زمین و گل هایی معمولا سفید یا زرد. در حدود 130 نوع از این گیاه شناخته شده که اکثر در مناطق معتدل می رویند. در طب سنتی با نام هایی نظیر نارمشک، عودالریح، حجرالذئب، خرچکوک، شیرزا، ابوزیدان، ورد الحمیر، رمان مصری، وردالحمار و عود صلیب از آن یاد شده است که در این میان، «عود الصلیب» پربسامدترین نام است که در منابع طب سنتی برای درمان بسیاری بیماری ها و بیشتر برای درمان بیماریی مربوط به کودکان به نام ام صبیان به کار رفته است. هدف این پژوهش، مرور و بررسی مطالب مربوط به این گیاه و خواص دارویی آن در متون طبی و نیز ادبی مورد است تا اثرات و چگونگی به کارگیری آن در طب سنتی و پزشکی نوین معرفی گردد.
تحقیق حاضر از نوع مروریست و مطالب مربوط از طریق جست وجوی کتابخانه ای در منابع اصلی طب سنتی و نیز متون مطرح ادبی که در آنها به این گیاه پرداخته شده، فراهم و با منابع رایج حاضر، انطباق داده شده است. و بررسی شد که آیا امکان کار بست فراورده های این گیاه برای درمان بیماری ها وجود دارد یا خیر.
در گذشته، به طور کلی دو گونه خاصیت برای این گیاه قائل بودند؛ 1. درمانگری به مانند عموم گیاهان دارویی. 2. درمانگری متافیزیکی و ماورایی بیماری ها با باورداشتن به خواص جادویی در گیاه مذکور. و در منابع نیز موید این اهمیت است که فاوانیا تاثیر مثبت روی تشنج، صرع، تسهیل زایمان و... می باشد.
به نظر می رسد که منابع سنتی و جدید در زمینه درمانی فاوانیا بسیار به هم نزدیک هستند؛ از این رو، می توان چنین استنتاج کرد که با بررسی دقیق متون کهن و همراه ساختن دستاوردهای آنها با منابع جدید درباره این گیاه می توان فراورده های دارویی موثری برای بسیاری بیماری ها فراهم نمود.