اثر پرتو گاما بر میزان رشد و تعیین دز مناسب به منظور افزایش تنوع ژنتیکی در ارقام بومی برنج (Oryza Sativa L.)
نویسنده:
چکیده:
تکنیک اصلاح با موتاسیون یکی از مهم ترین ابزارهای ایجاد تنوع ژنتیکی به منظور انتخاب ارقام موتانت با خصوصیات زراعی مطلوب و یا بهبود ارقام زراعی موجود در گیاهان می باشد. تنوع ژنتیکی در گیاه برنج به دلیل ماهیت خودگشنی آن اندک است، بنابراین اصلاح این گیاه نیازمند به کارگیری روش های مختلف برای افزایش تنوع ژنتیکی می باشد. این آزمایش به منظور تعیین دز مناسب و بررسی میزان حساسیت ارقام بومی برنج عنبربو و گرده به پرتو گاما جهت افزایش تنوع ژنتیکی برای برنامه های اصلاحی انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در دو شرایط گلخانه ای و آزمایشگاه صورت گرفت. بذور ارقام یاد شده بعد از تعیین میزان رطوبت مناسب (13- 11 درصد) با دزهای 100، 200، 250، 300 و 350 گری پرتو گاما حاصل از چشمه کبالت 60 پرتوتابی شدند. نتایج نشان داد که پرتو گاما باعث کاهش معنی دار مولفه های جوانه زنی گردید به طوری که پایین ترین میزان این مولفه ها در دز 350 گری مشاهده گردید. با افزایش دز پرتو گاما میزان رشد در هر دو رقم کاهش یافت به طوری که کاهش رشد رابطه خطی با شدت دز داشت. با افزایش میزان دز پرتو گاما کاهش معنی داری در تعداد و طول ریشه، درصد بقاء و تعداد و طول برگ هر دو رقم نسبت به شاهد مشاهده گردید. رقم گرده حساسیت بیشتری در برابر پرتو گاما نسبت به رقم عنبوبو نشان داد. بر اساس نتایج بدست آمده، دزهای 327 و 287 گری به ترتیب در رقم عنبربو و گرده به عنوان دز مناسب برآورد شدند. در نهایت، دزهای مناسب پرتوتابی جهت ایجاد تنوع ژنتیکی برای برنامه های اصلاح با موتاسیون در محدوده دزهای 250 تا 350 گری در هر دو رقم پیشنهاد می گردد.
کلیدواژگان:
پرتو گاما ، برنج ، تنوع ژنتیکی ، موتاسیون
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
130 تا 138
لینک کوتاه:
magiran.com/p1722777
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!